Sunday, October 21, 2012
ကုရ္ဘာနီအိးဒ္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားသို႔ MMSY မွႏွိုးေဆာ္ျပန္ၾကားလႊာထုတ္ျပန္
ကုရ္ဘာနီအီးဒ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားအေနႏွင့္ ေဆာင္ရန္ေ႐ွာင္ရန္မ်ားကုိ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအဖြဲ႔မွ ယခင္ႏွစ္မ်ားကလည္း ႏႈိးေဆာ္ ပန္ၾကားခဲ့သည့္ နည္းတူ ယခုႏွစ္တြင္လည္း ႏႈိးေဆာ္ပန္ၾကားလႊာထုတ္ျပန္လိုက္ေၾကာင္း သိရိွရပါတယ္။
လာမည့္ ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာ ၂၇ ရက္(စေနေန႔)တြင္ က်ေရာက္မည့္ အီသြလ္အသြာဟာ ကုရ္ဘာနီ အီးဒ္အခါ သမယတြင္ မိမိေဘး ပတ္၀န္းက်င္ရွိ အမ်ားျပည္သူတို ့ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ေစရန္၊ ေနထိုင္သြားလာေရး အခက္အခဲ မ႐ွိေစေရးတုိ႔အတြက္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ ျပည္သူမ်ားက စံျပအေနျဖင့္ လိုက္နာေပးပါရန္ ေၾကျငာခ်က္တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္။
ေၾကျငာခ်က္အျပည့္အစံုမွာ
“ကုရ္ဘာနီအီးဒ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရွာင္ရန္ေဆာင္ရန္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ ျပည္သူမ်ားသို႔ ႏိႈးေဆာ္ ပန္ၾကားလႊာ”
အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံေတာ္မွ ျငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈ အျဖာျဖာ အသင့္အေပၚသို႔က်ေရာက္ပါေစ . . .
၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာ ၂၇ ရက္ စေနေန႔တြင္ က်ေရာက္မည့္ အီသြလ္အသြာဟာ ကုရ္ဘာနီ အီးဒ္အခါ သမယတြင္ မိမိေဘး ပတ္၀န္းက်င္ရွိ အမ်ားျပည္သူတို ့ စိတ္အေႏွာင့္အယွက ္မျဖစ္ေစရန္၊ ေနထိုင္သြားလာေရး အခက္အခဲ မရွိေစရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သို ့ ျဖစ္ပါ၍ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားအား စံျပအေနျဖင့္ လိုက္နာေပးပါရန္ ေလးစားစြာ ႏိႈးေဆာ္ပန္ၾကားအပ္ပါသည္။
ကုရ္ဘာနီ မတိုင္မွီ
● သားေကာင္မ်ားအား သူတပါးျခံမ်ား၊ ေနအိမ္ပတ္၀န္းက်င္မ်ား၊ အမ်ားပိုင္လမ္းမ်ားတြင္ စားက်က္လြတ္ထားျခင္းမျပဳရန္။
● လမ္းသြားလမ္းလာမ်ား အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစႏိုင္သည့္ အျပိဳင္အဆိုင္ႏြားေမာင္းျခင္း၊ ပိုင္ရွင္မဲ့ သြားလာေနေစျခင္း၊ လမ္းမ်ားပိတ္ေနျခင္း မရွိေစရန္။
● ေဘးပတ္၀န္းက်င္တြင္ သားေကာင္မ်ား၏ မစင္မ်ား၊ အနံ႔အသက္မ်ားႏွင့္ ျမက္၊ ေကာက္ရိုးစသည့္ စားႀကြင္းစားက်န္မ်ား မက်န္ခဲ့ေစရန္ ၊ သန္ရွင္းေရးျပန္လုပ္ရန္။
ကုရ္ဘာနီေန ့
● သားေကာင္မ်ား လွီးျဖတ္ျခင္းကိစၥမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ ဓါတ္ပံု ႏွင့္ ဗီဒီယိုရိုက္ကူးျခင္းမ်ား မျပဳၾကပါရန္ ႏွင့္ အျခားသူမ်ား ရိုက္ကူးလွ်င္လည္း တားဆီးေပးၾကရန္။
● ကုရ္ဘာနီႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဆုိရွယ္မီဒီယာႏွင့္ ဝဘ္ဆိုဒ္မ်ားတြင္ အဆိုပါ ဓါတ္ပံုႏွင့္ ဗီဒီယိုမ်ားကို မတင္ၾကပါရန္။
● မိမိတို႔ အရပ္ေဒသတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစုိးရက ကုရ္ဘာနီအတြက္ သီးသန္ ့ ေနရာသတ္မွတ္ထားပါက ထိုေနရာတြင္သာ ကုရ္ဘာနီလုပ္ရန္။
● ကုရ္ဘာနီလုပ္ျပီးပါက အသံုးျပဳသည့္ ဓားမ်ား၊ ပစၥည္းကိရိယာမ်ားႏွင့္ အသားမ်ားအား လံုျခံဳစြာ ဖံုးအုပ္ျပီးမွ သယ္ေဆာင္ရန္။
● ေသြးေပက်ံေနေသာ ကိုယ္လက္မ်ားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အ၀တ္အထည္မ်ားျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ဓားမ်ားကိုင္ေဆာင္၍ေသာ္ လည္းေကာင္း အမ်ားျမင္ လမ္းမ်ားေပၚတြင္ အျမင္မေတာ္ သြားလာျခင္းမျပဳရန္။
● အသား သယ္ေဆာင္ရာလမ္းတေလွ်ာက္ ေသြးမ်ား တစက္စက္က်ခဲ့ျခင္း မရွိေစရန္။
● ေနရာတိုင္းတြင္ ေသြးမ်ားႏွင့္ အျခားၾကြင္းက်န္မ်ားကို စနစ္တက် ေဆးေႀကာသန္ ့စင္ရန္။
● ဆူညံစြာ ဟြန္းတီးျခင္း၊ ေအာ္ဟစ္သြားလာျခင္းမျပဳဘဲ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းစြာ၊ ဂုဏ္သိကၡာရွိစြာ ေနထိုင္ျပဳက်င့္ရန္။
● ပတ္၀န္းက်င္ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ႏိုင္သည့္အခ်က္မွန္သမွ်အားလံုး စဥ္းစားေရွာင္ႀကဥ္ရန္။
● ကုရ္ဘာနီ မတိုင္ခင္၊ ကုရ္ဘာနီအတြင္းႏွင့္ ကုရ္ဘာနီအီးဒ္ျပီးသည္ အထိ မိမိပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရာက္ရာအရပ္တြင္ေသာ္လည္းေကာင္း ပ်ဴပ်ဴငွာငွာ၊ ေလးေလးစားစား ဆက္ဆံျပီး အမ်ားျပည္သူအက်ိဳး တတ္ႏိုင္သမွ်ေဆာင္ရြက္ရန္။
ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား
(Myanmar Muslim Students and Youth)
ေအာက္တိုဘာ ၊ ၂၀၁၂
Friday, October 5, 2012
ျမန္မာနုိင္ငံဆိုင္ရာ ျဗိတိန္သံအမတ္ႀကီးရဲ႕ ရခုိင္ခရီးစဥ္
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာၿဗိတိတိန္သံအမတ္ႀကီး Mr. Andrew Heyn နဲ႔အဖြဲ႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူမ်ိဳးႏွစ္ခု အအၾကားအျမင္ေတြကို ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ မေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကိုေရာက္ရိွခဲ့ပါတယ္။
မေန႔က ညေနပိုင္းမွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာရိွတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)၊ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ(RNDP) နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီေတြက တာဝန္ရိွသူေတြ၊ ဝံလက္ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေဖာင္ေဒးရွင္း(ရခိုင္ျပည္နယ္)၊ အပါအ၀င္ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္း ၆ ခုက တာဝန္ရိွသူေတြနဲ႔ ႏိုဗယ္ဟိုတယ္မွာသီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးမႈေတြအေပၚမွာ ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီးက ပဋိပကၡေတြကို ေလ့လာတဲ့အခါ မၾကားဖူးေသးတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ၊ သမိုင္းဆိုင္ရာေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးဆိုင္ရာၾကန္အင္လကၡဏာ၊ စီးပြားေရးရာ စတဲ့ကိစၥေတြအေပၚ သူတို႔အေနနဲ႔ စိုးရိမ္မႈေတြျဖစ္ရေၾကာင္း၊ လက္ရိွျပႆနာကို တစ္ထိုင္တည္းနဲ႔ေျဖရွင္းလို႔မရႏိုင္ဘဲ ကာလတိုရွည္ စီမံကိန္း ခ်မွတ္ကာ ေျဖရွင္းဖို႔လိုအပ္ေၾကာင္းနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးရိွဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ၿဗိတိန္သံအဖြဲ႔ဟာ ဒီကေန႔မွာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္က ေဒသခံေတြနဲ႔ေတြ႔ဆံုဖို႔ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အခုႏွစ္အတြင္းျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃ သန္းကူညီေထာက္ပံ့ေပးထားတယ္ လို႔လည္းသိရပါတယ္။http://news.mmsy.info/news/6145
မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္သို႔ အၾကံျပဳစာ-အပိုင္း(၂) /ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံမ်ား
စက္တင္ဘာ၊ ၁၉၊ ၂၀၁၂
စာတမ္းျပဳစုေရးသားသူ
ဖိုးလိႈင္ (B.Sc, H.G.P,R.L)
အခန္း-၁
(၁) တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမူ ပ်က္ၿပားေစေသာ ပဋိပကၡၿဖစ္ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား
ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာနသည္ မူလကတည္းက သေဘာထားမမွန္သည့္ အေၾကာင္းခံမ်ားစြာရွိပါသည္၊ အခ်ိဳ ့ကို တင္ၿပလိုပါသည္၊ ေက်ာက္နီေမာ္ မုဒိန္းမႈႏွင့္ ေတာင္ကုတ္လူသတ္မႈတို ့ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သတင္းေၾကညာပံု သေဘာထား မမွန္ေၾကာင္း၊ အားလံုးသိၿပီးၿဖစ္သည္။ သတင္းစာၿပင္ဆင္ခ်က္တြင္လည္း သေဘာထားမမွန္ေၾကာင္း သိရၿပန္ပါသည္။ ၎တို ့၏ၿပင္ဆင္ခ်က္တြင္ “ၿပည္တြင္းေန အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား’’ ဟု ၿပင္ဆင္ေရးသားပါသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားသည္၊ ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားၿဖစ္သည္ဟုဆိုလိုရာေရာက္ပါသည္၊ ေစာ္ကားရာလည္း ေရာက္ပါသည္။ အေရအခင္းၿဖစ္ရန္ လံႈေဆာ္ရာလည္း ေရာက္သည္။ အဂၤလိပ္ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္အခ်ိန္ကစ၍ အစိုးရအဆက္ဆက္က တရား၀င္ၿပန္တမ္း၀င္ အမည္မ်ားစြာရွိပါလ်က္၊ ၿပန္တမ္း၀င္အမည္မ်ားကို မသံုးစြဲဘဲ သေဘာထားမမွန္သည့္အမည္မ်ားကို တီထြင္သံုးစြဲခဲ့ပါသည္။
ယခင္အခါမ်ားကလည္း အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အၿခားသူမ်ားထက္ပို၍ ကန္ ့သတ္ခံခဲ့ရပါသည္။ ႏိွမ့္ခ်ဆက္ဆံခံရပါသည္။ ထိုသို ့သေဘာထားမမွန္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ပဋိပကၡမ်ားကို ၿဖစ္ပြားေစသည့္ မူလအေၾကာင္းခံမ်ားဟု မွတ္ယူပါမည္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအေနၿဖင့္ အမွန္အတိုင္းတင္ၿပခြင့္၊ေဖာ္ၿပခြင့္၊ေရးသားခြင့္ မ်ားကို မရရွိသၿဖင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ ခံစားခ်က္မ်ား၊အသံမ်ားကို ၊ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာနအေနၿဖင့္လံုး၀ နားမလည္ႏိုင္ပါ။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏စာအုပ္စာတမ္းမ်ားလည္း မရွိသေလာက္ ရွားပါးပါသည္။ ၿမန္မာမင္းမ်ား၊ ရခိုင္မင္းမ်ား လက္ထက္က စာအုပ္စာတမ္းမ်ားေတာင္ ၿပန္လည္၍ ေဖာ္ၿပရန္ အလြန္ခက္ခဲပါသည္။ၿမန္မာဘာသာၿပန္ က်မ္းစားမ်ားလည္း ရွားပါးပါသည္။ ဤသို ့ၿဖင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ အၿခားၿပည္သူမ်ား နားလည္မႈ လြဲမွားႏိုင္ပါသည္။
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို ၿပည္ေထာင္စုသားအားလံုးဖတ္ရႈ သိရွိႏိုင္ရန္၊ နားလည္မူရနိုင္ရန္၊ တရား၀င္ ေရးသားထုတ္ေ၀လိုသူမ်ားရွိၾကပါသည္။ သို ့မွသာၿပည္ေထာင္စုသားအားလံုး တစ္ဦးကိုတစ္ဦးနားလည္ႏိုင္ၾက ေပမည္။ ယခုတြင္မူ ၿပန္ၾကာေရး၀န္ၾကီး႒ာနကိုယ္တိုင္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ နားလည္မႈေခါင္းပါး ေၾကာင္းေတြ ့ရပါသည္။ သေဘာထားလည္းမမွန္ေၾကာင္း သံုးသပ္၍ရပါသည္။အကယ္၍ ဤပဋိပကၡမ်ား မၿဖစ္မီကတည္းက တည္ရွိေနေသာ စြပ္စြဲခ်က္အခ်ိဳ ့ကို အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ၾကိဳတင္၍ အေၿဖမ်ားေပးႏိုင္ပါလ်က္ႏွင့္ ေပးခြင့္မရခဲ့ၾကပါ။ အကယ္၍သာ ထိုစြပ္စြဲခ်က္မ်ား၏ အေၿဖကို အခ်ိန္မီေပးခြင့္ရႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ယခုပဋိပကၡၾကီးကို ေရွာင္ေကာင္း ေရွာင္ႏိုင္ခဲ့မည္ ၿဖစ္သည္။
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ရခိုင္ၿပည္နယ္အပါအ၀င္ ၿပည္သူအားလံုး ေအးခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ရန္၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား အေပၚ နားလည္မူမ်ားရွိရန္၊ စာနယ္ဇင္းမ်ားတြင္၊ေဆာင္းပါမ်ား၊သတင္းမ်ား၊ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ေရးသားလိုၾကပါသည္။သို ့ေသာ္ ေရးသားခြင့္မရွိပါ၊ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာန၏ လြဲမွားေသာသေဘာထားအၿမင္ၿဖင့္၊ ေဒါက္ေထာက္ၾကည့္ၿခင္းကိုသာ ခံရပါသည္။ ႏိုင္ငံၿခားသား/ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားအၿဖစ္သာလွ်င္ ဆက္ဆံခံရပါသည္။ ၿပစ္မႈက်ဴးလြန္ အံ့ဆဲဆဲေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အၿဖစ္သာ ဆက္ဆံခံရသည္က မ်ားပါသည္။ထို ့ေၾကာင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအေပၚ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာနမွ အၿမင္ၾကည္လင္ရန္လိုပါသည္။သို ့မွသာ ၿပည္သူမ်ားကလည္း အၿမင္ၾကည္လင္လာႏိုင္ပါသည္။ ေသြးထိုးလႈံေဆာ္မူမ်ား အထိုက္အေလွ်ာက္ေလ်ာ့နည္းသြားႏိုင္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား တြင္ မူလအေၾကာင္းအရင္းခံအၿဖစ္ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာန၏ သေဘာထားအၿမင္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အၾကံၿပဳပါသည္။
(၂) သမိုင္းေဖ်ာက္ဖ်က္ၿခင္း
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ခိုး၀င္လာသူမ်ား၊ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ား၊ အဂၤလိပ္ကလယ္ယာလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ရန္ ေခၚလာသူမ်ား၊ ၿဖစ္သည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံတြင္လူဦးေရးမ်ားေနသည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္းၿပ လွ်က္၀ါဒၿဖန္ ့ခ်ီမႈအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ေသြးထိုးလႈံ ့ေဆာ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳး ၿပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၂ခုကစာေစာင္မ်ား၊ အင္တာဗ်ဴးမ်ား၊ထုတ္ၿပန္ခ်က္မ်ား၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးထုတ္ၿပန္ၾကပါသည္။သမိုင္းလိမ္မ်ားကို အမ်ိဳးမ်ိဳးအသံုးၿပဳၾကပါသည္။ ရခိုင္မင္း အခ်ိဳ ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အမည္မ်ား ရွိၿခင္းကိုလည္း ဖံုးကြယ္ၾကပါသည္။ ဒဂၤါးမ်ားအေပၚတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာစာမ်ား ရွိေနၿခင္းကိုလည္း ဖံုးကြယ္ပါသည္။ အၿခားထင္ရွားသည့္ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားကိုလည္း လိမ္ညာေဖာ္ၿပၾက ပါသည္။ထိုသို ့လိမ္ညာေဖာ္ၿပႏိုင္ရန္၊ ပဋိပကၡၿဖစ္သည့္အခါတိုင္း သမိုင္း၀င္ရိုဟင္ဂ်ာ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ဒရ္ဂါမ်ား၊ အၿခားထင္ရွားသည့္ အဆာက္အဦးမ်ားကို ဖ်က္ဆီးေဖ်ာက္ဖ်က္ၾကပါသည္။ အစိုးရအဆက္ဆက္ကလည္း ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၊စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊သမိုင္း၀င္သခ်ၤ ိဳင္းမ်ားႏွင့္ အေၿခားအေဆာက္အဦးမ်ားကိုပါ၊ ဖ်က္ဆီးတတ္ၾကပါသည္။
ထိုေၾကာင့္သမိုင္းလိမ္ေရးသားလိုသူမ်ားအတြက္၎၊ ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္းကို ေဖ်ာက္လိုသူမ်ားအတြက္လည္းေကာင္း၊ မ်ားစြာအေထာက္အကူၿပဳရာၾကသည္။ယခုအခါ ရခိုင္ ၿပည္နယ္သမိုင္း ေဆြးေႏြးၾကသည့္အခါ၊ ဓါးထမ္း၍ ေဆြးေႏြးၾကရမည့္အေၿခအေနသို ့ေရာက္ေနပါသည္။ပဋိပကၡကိုသာ ဦးတည္ေနပါသည္။အနာဂတ္တြင္ ပဋိပကၡမၿဖစ္ေပၚေစရန္ ၊အထူးလိုအပ္ပါသည္။ႏိုင္ငံတကာသမိုင္း၀င္သုေတသီမ်ားက ေရးသားသည့္ သမိုင္းမ်ားကိုသာ ဘက္မလိုက္သမိုင္းမ်ား အၿဖစ္ရွာေဖြစုေဆာင္း၍ သံုးသပ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။
ရခိုင္မင္းမ်ားသည္ စစ္တေကာင္းၿမိဳ ့မွ၊ေမာ္လၿမိဳင္ ထား၀ယ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္ကုိသမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားတြင္ ေတြ ့ႏိုင္သည္။ ထိုသို ့ၾကီးမားက်ယ္၀န္းေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးကို လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏ အင္အားၿဖင့္တည္ေထာင္ခဲ့သည္မဟုတ္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအပါအ၀င္၊ ႏိုင္ငံသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံုက စည္းစည္းလံုးလံုး ပါ၀င္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္းေတြ ့ရပါသည္။ ဘုရင္မင္းၿမတ္မ်ားကလည္း ေက်ာသားရင္သားမခြဲၿခားပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္အၿပင္ ဘုရင္မင္းၿမတ္တို ့၏အမည္မ်ားတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္မ်ား ၊ဒဂၤါမ်ားတြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာစာသားမ်ား အတိအလင္းေဖၚၿပခဲ့ေၾကာင္း အထင္ရွားေတြ ့ရပါသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ စည္းလံုးမူ ပ်က္ၿပားလ်က္ တဖက္တစ္မ်ိဳး လိုရာအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုေနၾကပါသည္။အၿငင္းအခုန္ၿပင္းထန္ေနၾက ပါသည္။ ရခိုင္မင္းမ်ား၏ အထက္ပါေစတနာမ်ားမွာ ယခုအခါေ၀ဒနာၿဖစ္ေနပါသည္။ၾကားလူမ်ား ၀င္ကူမွၿငိမ္းခ်မ္းပါ ေတာ့မည္။အနာဂတ္တြင္ပဋိပကၡမ်ား မၿဖစ္ေစေရး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ ကိုယ္လိုရာေရးဆြဲသည့္ သမိုင္းလိမ္မ်ား၊ ဘက္လိုက္သမိုင္းမ်ားကိုေရွာင္ရပါမည္။က်န္ရွိေနသည့္ သမိုင္း၀င္ အေဆာက္အဦးမ်ားအပါအ၀င္၊သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ တာ၀န္ယူထိန္းသိမ္းရန္လိုအပ္ပါသည္။ သမိုင္း၀င္အေထာက္အထားအနည္းငယ္သာ က်န္ရွိေတာ့သည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ထပ္မံဆံုးရံူးေပ်ာက္ပ်က္မည္ကို အလြန္စိုးရိမ္ပါသည္။
ၿမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီမွ ထုတ္ေ၀သည့္ အေၿခၿပၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း စာအုပ္သည္ဘက္မလိုက္ ၾကားေနစာအုပ္အၿဖစ္ မွတ္ယူပါသည္။ ထိုစာအုပ္အရ မုိဟာမက္ရွား အမည္ပါရခိုင္ဘုရင္ကိုေတြ ့ရပါသည္။ မိုဟာမက္ ဟူသည့္အမည္သည္ ကမာၻက သိသည့္ကမာၻေက်ာ္အမည္ ၿဖစ္သည္။ ဒဂၤါမ်ားေပၚတြင္လည္း ‘ အလႅာအရွင္ၿမတ္မွတစ္ပါး အၿခားကိုးကြယ္ခံထိုက္သူမရွိ၊ မိုဟာမက္သခင္သည္ အလႅာ၏တမန္ေတာ္ၿဖစ္သည္ဟု ၊ေဖာ္ၿပေၾကာင္းသိရပါသည္။ အလားတူ အဂၤလန္ႏိုင္ငံၿပတိုက္မ်ားတြင္လည္း ရခိုင္ၿပည္၏သမိုင္းအေထာက္အထား မ်ားစြာရွိေၾကာင္း ေတြ ့ရပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာအပါအ၀င္ က်န္ရွိေနသည့္ သမိုင္းအေထာက္အထား အၾကြင္းအက်န္မ်ား၊ ေရွးေဟာင္းစာအုပ္မ်ား စုေဆာင္း၍ ထိန္းသိမ္းရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သို ့မွသာ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္မူလအေၾကာင္းခံမ်ားကို ဖယ္ရွားႏိုင္မည္ၿဖစ္သည္။
(၃) မမွန္သတင္းၿဖန္ ့ၿခင္း၊ ပံုၾကီးခ်ဲ ့ၿခင္း
ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္မူလအေၾကာင္းခံမ်ားတြင္၊ မမွန္သတင္းၿဖန္ ့ၿခင္း ပံုၾကီးခ်ဲ ့ၿခင္းမ်ားလည္းပါ၀င္ပါသည္။ DVB ဒီမိုကရက္တစ္ၿမန္မာ့သံႏွင့္ စာေစာင္အခ်ိဳ ့က ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားတင္ၿပသည့္သတင္းကိုသာ အဓိကေဖၚၿပၾကပါသည္။ ပံုၾကီးခ်ဲ ့ၾကပါသည္၊ လႈံ ့ေဆာ္ၾကပါသည္၊ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဘက္မွ မေဖာ္ၿပၾကပါ၊ထိန္ခ်န္ၾကပါသည္၊ေၿဖရွင္းခြင့္လည္း မရၾကပါ၊ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား၏ အေၿခအေနကိုမသိၾကရပါ၊သြားေရာက္ကူညီလိုသူမ်ား အတြက္လည္း သြားေရာက္ခြင့္မရွိပါ။ ထိုသို ့တစ္ဖက္သတ္ေဖၚၿပၿခင္းသည္ ပဋိပကၡၾကီးထြားၿပန္ႏွံ ့ေစရန္ လႈံ ့ေဆာ္သည့္သေဘာ သက္ေရာက္ပါသည္။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ပ်က္ၿပားရပါသည္။
ကမန္အမ်ိဳးသားမ်ား သတ္ၿဖတ္ခံရသလို အိမ္မ်ားမီးရိႈ ့ခံရပါသည္။သို ့ေသာ္ ကမန္အမ်ိဳးသားမ်ား၏သတင္း လံုး၀မၾကားရပါ။ အားလံုးမ်ိဳးၿပဳတ္ေသကုန္ၾကၿပီလား။ ရန္ကုန္ရွိ ကမန္အမ်ိဳးသားမ်ား အၾကီးအက်ယ္ငိုေၾကြး ပူေဆြးေနၾက ပါသည္။ အကူအညီေပးသည့္ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားကလည္း ၎တို ့ထံသြားေရာက္ႏိုင္ၿခင္းမရွိ။ အကူအညီမ်ားလည္း မွ်မွ်တတရရွိပံုမရ၊ လူနည္းစုမ်ား၏ အသံေပ်ာက္ေနပါသည္။ လူနည္းစုမ်ားကိုကာကြယ္ရန္ အထူးအေရးၾကီးပါသည္။ လူနည္းစုမ်ား မ်ိဳးၿပဳတ္မသြားေအာင္ ကာကြယ္ရပါမည္။ ေကာင္းမြန္သည့္အစီအစဥ္မ်ား ရွိရပါမည္။ သတင္း႒ာနမ်ား ကလည္း ၎တို ့ကိုေမ့ေနပံုရသည္။ အၾကီးအက်ယ္ဘက္လိုက္မႈမ်ားရွိသည္။ ဖံုးကြယ္ၿခင္း၊လိမ္လည္ၿခင္း၊ ထိန္ခ်န္ၿခင္း သည္အစဥ္အလာဆိုးၿဖစ္သည့္အၿပင္ လူနည္းစုမ်ားကို ပို၍ထိခိုက္ေစပါသည္။ အနာဂတ္တြင္ ထိုသို ့မၿဖစ္ေစရန္ အစဥ္လာ ဆိုးမ်ားကို ဖယ္ရွားရပါမည္။ဤအေၾကာင္းအခ်က္မ်ားသည္ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံလည္း ၿဖစ္သည္။
(၄) နယ္မ်ားတြင္ အသုဘခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိ
ၿမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ ့နယ္မ်ားတြင္ အသုဘခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိ၊ ဘယ္လူမ်ိဳးေသေသ၊ ဘယ္ဘာသာ ေသေသ အသုဘ ခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိ၊ အားလံုးႏိုင္ငံၿခားသြား၍ အလုပ္လုပ္ေနၾကသည္။ ဒီအသံက်ယ္က်ယ္ၿပန္ ့ၿပန့္ ၾကားေနရပါသည္။ သို ့ေသာ္ ရခိုင္ေဒသတြင္ ထိုသို ့မဟုတ္။ ရခိုင္လူငယ္မ်ား ႏိုင္ငံၿခားသြားအလုပ္လုပ္ၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူငယ္မ်ား ႏိုင္ငံၿခားထြက္၍ အလုပ္လုပ္ခြင့္မရွိ၊ ႏိုင္ငံၿခားထြက္ခြင့္မရွိ၊ ရြာပုန္းမ်ားအၿဖစ္ေနၾကရပါသည္။ အၿခားရြာမ်ားသို ့လည္း သြားခြင့္မရွိ၊ ၿမိဳ ့တက္ခြင့္မရွိ၊ အကန္ ့အသတ္ၿဖင့္သာ ေနၾကရပါသည္။ မိန္းမယူ၊ကေလးေမြး အလုပ္မွလြဲ၍ အၿခားအလုပ္ မရွိပါ။ ထို ့ေၾကာင့္လူဦးေရတိုးႏွုန္းလည္း မ်ားလာရပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ကမန္လူမ်ိဳးမ်ားက ေမြးဇာတိကို အၿခားလူမ်ိဳးမ်ားထက္ ပို၍ပို၍ ခ်စ္ေနရပါသည္။ ဇာတိခ်က္ေၾကြ ေမြးရပ္ေၿမသည္၊ သူတို ့၏သခ်ၤ ိဳင္းေၿမလည္းၿဖစ္သည္။ ဘယ္မွေၿပာင္းမရ ေရြ ့မရ၊ ဤသည္ကား လက္ေတြ ့ၿဖစ္ရပ္မွန္၊ သရုပ္မွန္သာၿဖစ္သည္။
ထို ့ေၾကာင့္ ခိုး၀င္လာသူမ်ား တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ားဟု မတရားစြပ္စြဲလာသည့္အခါ အသည္းနာေအာင္ ခံစားၾကရပါသည္။ ဤအခ်က္ကို ၾကည့္ၿခင္းအားၿဖင့္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ၀င္ေရာက္လာရန္ အေၾကာင္းမရွိ၊ ယုတၳိမတန္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ရြာမ်ားတြင္ ၀င္လမ္းလည္းမရွိ၊ထြက္လမ္းလည္းမရွိ။ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ ဧည့္သည္မ်ားလည္းမလာ၊ ႏိုင္ငံတကာသံတမန္မ်ားလည္း မေရာက္၊ ၿပည္တြင္းၿပည္ပသတင္း႒ာနမ်ားလည္းမေရာက္၊ ကယ္မဲ့သူ၊ကူမဲ့သူလည္း မေရာက္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအာလံုး ထားရာေန ေစရာသြားအဆင့္သာ ရွိပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ကမန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္မ်ားလည္း မရရွိၾကပါ၊ အစိုးရအလုပ္အကိုင္ မ်ားလည္း မရၾကပါ။အၿခားလူမ်ိဳးမ်ား နည္းတူ တန္းတူဆက္ဆံၿခင္းမ်ား မခံရပါ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ခြဲၿခားဆက္ဆံမႈမ်ားကိုသာ ခံရပါသည္။ဖိႏွိပ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ပိတ္ဆို ့မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးခံရသၿဖင့္အစြန္းေရာက္အၿခားလူမ်ိဳးမ်ားက အားရၾကပါသည္။၎တို ့ကပါ လူမ်ိဳးေရး၊ဘာသာေရးခြဲၿခားဆက္ဆံမႈမ်ား ၿပဳလုပ္ၿပီး ပဋိပကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးဖန္တီးလိုၾကပါသည္။ ရန္စမႈအမ်ိဳးမ်ိဳး ၾကံဳၾက ရ ပါသည္။ႏိုင္ငံတကာလူ ့အခြင့္ေရးေစာင့္ၾကည့္သည့္အဖြဲ ့မ်ားကလည္း ဤအခ်က္မ်ားကိုေထာက္ၿပၾကပါသည္။ ကမာၻ့ကုလသမဂၢအဖြဲ ့အစည္းမ်ားကလည္း ေထာက္ၿပၾကသည္။ခံရသူမ်ားကလည္း ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခံေနရသၿဖင့္ ဘာသာေရးအရ ခြဲၿခားဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည္ဟု မွတ္ယူၾကသည္။ အေမရိကန္အစိုးရ၏ ဘာသာေရးအရခြဲၿခားဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ မႈရွိေၾကာင္း ႏွစ္စဥ္ထုတ္ၿပန္ေၾကညာခ်က္မ်ားလည္း ရွိေနသည္။ကမာၻ ့ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ား၊ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကလည္း ဤအတိုင္း ယံုၾကည္ၾကပါသည္။ဤသတင္းဆိုးေက်ာ္ၾကားမႈၾကီးကို အခ်ိန္မီဖယ္ရွားရန္ လိုပါသည္။သို ့မဟုတ္ပါက ပဋိပကၡၿဖစ္ေပၚရန္ လႈံ ့ေဆာ္ဘိသကဲ့သို ့ၿဖစ္ေနပါမည္။ဤအခ်က္သည္ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းရင္းခံတစ္ခ်က္ လည္းၿဖစ္ပါသည္။ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ ဥပဓိရုပ္ကို ဆိုးရြားစြာ ပ်က္စီးေစပါသည္။
ထို ့ေၾကာင့္ အၿခားနယ္မ်ားတြင္ အသုဘခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိသည့္အခ်ိန္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ကမန္လူငယ္မ်ားကို ေဒသအတြင္း အသုဘခ်ရန္ ေလွာင္ပိတ္ထားသကဲ့သို ့ၿဖစ္ေနပါသည္။ လူဦးေရတိုးပြားေနသည္ဟု မလႈံ ့ေဆာ္သင့္ပါ။ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမွ ခိုး၀င္လာသည္ဟု မစြပ္စြဲသင့္ပါ။ယမ္းပံုမီးက် မလႈံ ့ေဆာ္သင့္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္မ်ားအေနၿဖင့္အနာဂတ္တြင္ မတူကြဲၿပားၿခားနားသူ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနႏိုင္မည့္ အေၿခအေနမ်ိဳးကိုသာ လိုလားပါသည္။ထိုအေၿခအေန မ်ိဳးကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစမည့္ လႈံ ့ေဆာ္မႈမ်ိဳးစံုကို ဖယ္ရွားရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါသည္။ပဋိပကၡတြင္ ပါ၀င္သူအသီးသီး ကလည္း ေရွာင္ရွားရန္လိုပါသည္။အစိုးရကလည္း တရားဥပေဒႏွင့္အညီ တားဆီးသင့္ပါသည္။စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ကလည္း ဤအခ်က္ကို ပဋိပကၡၿဖစ္ေစသည့္ မူလအေၾကာင္းခံ တစ္ရပ္အၿဖစ္ မွတ္ယူသင့္ေၾကာင္း အၾကံၿပဳလိုပါသည္။
(၅)အမိန္ ့မရလွ်င္ ေရေတာင္မေသာက္ရ
ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳမ်ား၊ကမန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ အမိန္ ့မရလွ်င္ လက္မထပ္ၾကရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ ကေလးမေမြးရ၊ခရီးမထြက္ရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ ေဆးရံုမတက္ရ၊ ဘုရား၀တ္မၿပဳရ၊ စာမသင္ရ၊ စာသင္ေက်ာင္းမဖြင့္ရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ အိမ္မေဆာက္ရ၊ အိမ္ယာမေရြ ့ရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ အိမ္ေထာင္က်သားသမီးမ်ား အိမ္ခြဲမေနရ၊ သန္းေခါင္စာရင္းမခြဲရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ ၀တ္ၿပဳေက်ာင္းမေဆာက္ရ၊ စသည္စသည္ၿဖင့္ ကန္ ့သတ္မႈ၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးခံရပါသည္။ ယုတ္စြအဆံုး အမိန္ ့မရလွ်င္ ေရေတာင္မေသာက္ရဟုဆိုရပါမည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အားလံုး အေၾကာက္တရားေအာက္တြင္ ၾကီးၿပင္း ခဲ့ရပါသည္။လူၿမင္တိုင္း ေၾကာက္လန္ ့၍ေၿပးပုန္းေနၾကရပါသည္။ အထူးသၿဖင့္ ယူနီေဖာင္း၀တ္လာသူမ်ားကိုၿမင္လွ်င္ တစ္ရြာလံုး ကေလး၊လူၾကီးမက်န္ ေၿပးပုန္းေနရပါသည္။ၾကာလွ်င္အေၿခအေန အလြန္ဆိုးရြားႏိုင္ပါသည္။သံသယအက်ိဳး ကို ဆိုးရြားစြာ ခံစားေနၾကရသည္။ ဤအေၾကာင္းတရားမ်ားသည္ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံမ်ားသာၿဖစ္သည္။
အစိုးရ၀န္ထမ္းေဟာင္းမ်ား၊ပင္စင္စားမ်ား၏သားသမီးမ်ားပင္ အလုပ္မရၾကပါ။အစိုးရအလုပ္ လံုး၀မရ၊ ခြဲၿခားဆက္ဆံ ခံၾကရပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏လက္ရွိ၊ လက္ေတြ ့အေၿခအေနမ်ားကို ၿပည္မမွၿပည္သူမ်ား၊အၿခားၿပည္နယ္မ်ားမွ ၿပည္သူမ်ား မသိရွိၾကပါ။ သတင္း႒ာနမ်ား၊ စာေစာင္မ်ားကလည္း ေရးသားတင္ၿပၿခင္းမရွိၾကပါ။ သို ့ေသာ္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္း႒ာနမ်ား၊ အဖြဲ ့အစည္းမ်ား၊ အစိုးရအဖြဲ ့အစည္းမ်ားက အခ်ိဳ ့အေၿခအေနမ်ားကို သိၾကပါသည္။အလားတူ ၿမန္မာႏိုင္ငံၿပည္သူမ်ားကလည္း အေၿခအေနအရပ္ရပ္ကို အမွန္တိုင္းသိရန္လိုအပ္ပါသည္။ ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္း ၿဖစ္လာရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္း ၿဖစ္လာေအာင္ အားလံုးက ၀ိုင္း၀န္းေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။ သို ့မွသာ ၀ါဒၿဖန္ ့သူမ်ား အစြန္းေရာက္သူမ်ား၏နယ္ပယ္ က်ဥ္းေၿမာင္းသထက္က်ဥ္းေၿမာင္း သြားပါမည္။အမ်ိဳးသားေရး ကို တရားဥပေဒ၏အထက္တြင္ ေနရာမေပးသင့္ပါ။တစ္ခ်ိဳ ့က ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏ထူးၿခားသည့္အေၿခအေနကိုေကာင္းေကာင္း မသိဟု ေၿပာဆိုၾကသည္၊အထင္ေသးၾကသည္၊ ႏိုင္ငံတကာက ၿမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းကိုေကာင္းေကာင္းသိသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ယံုၾကည္ပါသည္။ယေန ့ကမာၻၾကီးသည္က်ဥ္းေၿမာင္းလာပါသည္။သတင္းေခတ္သို ့ေရာက္ေနပါသည္။ ဘယ္သူ ့ ကိုမွ် ေလွ်ာ့မတြက္သင့္ပါ၊ၿပည္တြင္းတြင္သာ ဖံုးကြယ္၍ရမည္၊လိမ္လည္၍ရမည္၊ကမာၻၾကီးကိုေတာ့ ဘာမွမသိဟုဆိုၿပီး လိမ္၍မရႏိုင္ပါ။ပြင့္လင္းေသာလူအဖြဲ ့အစည္းကို ထူေထာင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ အနာဂတ္ပဋိပကၡမ်ားကိုေရွာင္လြဲႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္း မရွိၿခင္းကပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံတစ္ရပ္ဟု သံုးသပ္ လိုပါသည္။
ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္းမဟုတ္သည့္အတြက္၊လူမ်ိဳးေရးတေစၦဘာသာေရးတေစၧမ်ား၏ ၿခိမ္းေၿခာက္မႈကို ခံေနရသူမ်ားစြာရွိသည္၊ လႈံ ့ေဆာ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးလည္းရွိသည္၊ ထိုသူမ်ားသည္ ကိုယ့္မ်က္၀တ္ကို ကိုယ္မၿမင္အၿခားသူမ်ား၏ မ်က္၀တ္ကိုသာ ၿမင္ၾကသည္။ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္းကို ထူေထာင္ႏိုင္မွသာလွ်င္အနာဂတ္ပဋိပကၡမ်ားကို ေရွာင္ လြဲႏိုင္မည္။တရားလမ္းမွန္အေပၚ ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ရန္အတြက္အလင္းေရာင္ တည္းဟူေသာပြင့္လင္းမႈ ့လိုအပ္ပါသည္။ သို ့မွသာ တရားလမ္းမွန္ကိုလည္း သိၿမင္ၾကရမည္။ၿပည္သူမ်ား လမ္းမၿမင္ကမ္းမၿမင္ သြားေနရသည့္အၿဖစ္မွကၽြတ္မည္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာေသာ လူ ့အစုအေ၀းကိုလည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္။ အနာဂတ္ပဋိပကၡမ်ား မေပၚရန္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ ရာလည္းေရာက္မည္။
(၆) ၁၉၈၂ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္သူ ဘယ္သူလဲ
၁၉၈၂ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒသည္ မတရားေသာဥပေဒၿဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္လည္း ထိုမတရားေသာဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင့္ရွိသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ေလွ်ာက္ထားလာသည့္အခါတြင္လည္း ထပ္ဆင့္၍ မတရားဆက္ဆံ ခံၾကရပါသည္။ ၿပည္သူအေၿမာက္အမ်ား ၊ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ မရၾကပါ။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အားလံုးနီးနီး၊ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကဒ္ရရွိရန္၊ အခက္ခဲမ်ိဳးစံုၾကံဳၾကရပါသည္။အခ်ိန္စြဲခံၾကရသည္၊ ခြဲၿခားဆက္ဆံခံၾကရပါသည္။ လ၀ကအရာရွိၾကီးမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္တို ့၏ အရွင္သခင္မ်ားၿဖစ္ၾကပါသည္။ ၎တို ့ကို အရွင္သခင္အၿဖစ္ ဆက္ဆံၾကရပါသည္။ သူတို ့သနားမွ ကၽြန္ေတာ္မ်ား မွတ္ပံုတင္ရၾကပါသည္။ သို ့မဟုတ္ပါက ၁၉၉၀ခုႏွစ္ဘူးသီးေတာင္ ၿပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္မင္း ကဲ့သုိ ့ေထာင္ႏွစ္ရွည္က်ခံရႏိုင္ၿပီး မိသားစုတစ္ခုလံုး ဘ၀ပ်က္သြားႏိုင္ ပါသည္။စိစစ္ေဆးေရးကဒ္ၿပားေလွ်ာက္ထားသူမ်ားကို အခ်ိန္မီထုတ္မေပးဘဲ အခ်ိန္ဆြဲထားၿခင္းသည္၊ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္ၿခင္း သာၿဖစ္သည္။ ပါးစပ္ဟထားၿခင္းလည္း ၿဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္၍ ရသည္။ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္သူ ဘယ္သူလဲ သံုးသပ္၍လည္း ရသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ကမန္လူမ်ိဳးမ်ား သည္လည္း အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္မ်ား မရရွိၾကပါ။ သိကၡာမဲ့ေသာအၿဖဴေရာင္ စကၠဴမ်ားသာ ရရွိၾကသည္။ အၿဖဴေရာင္စကၠဴသည္ ခြဲၿခားဆက္ဆံမႈ၏ သက္ေသခံတစ္ရပ္သာၿဖစ္သည္။ ဖိႏွိပ္မႈ၏သေကၤတ လည္းၿဖစ္သည္။ပဋိပကၡ ၿဖစ္ရန္အေၾကာင္းခံတစ္ရပ္လည္းၿဖစ္သည္။လႈံ ့ေဆာ္မႈ တရပ္လည္း ၿဖစ္သည္။ထို ့ေၾကာင့္ အနာဂတ္ပဋိပကၡကို ေရွာင္ရွားရန္အတြက္ တရားဥပေဒႏွင့္အညီ၊ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ကမန္မ်ားကို အၿမန္ဆံုး (ခ်က္ခ်င္း) ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္မ်ား ထုတ္ေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။နယ္ၿခားေဒသၿဖစ္၍ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ၿပား အၿမန္ဆံုး ထုတ္ေပးရန္ အေရၾကီးပါသည္။ မလိုလားအပ္သည့္သံသယမ်ား ဖယ္ရွားရန္အတြက္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ၿပားသည္ မရွိ မၿဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။ အစိုးရကႏိုင္ငံမဲ့မ်ားအၿဖစ္ ၿပဳမူဆက္ဆံမႈမ်ား ေရွာင္သင့္သည္။တရားဥပေဒကို ေလးစားသင့္သည္။ ေခါင္ကမိုးမလံု မၿဖစ္သင့္ပါ၊ ၿပည္သူမ်ားအၾကား သံသယပြားေအာင္ မလႈံ ့ေဆာ္သင့္ပါ။ အကယ္၍ ဥပေဒႏွင့္အညီ မွတ္ပံုတင္ရထိုက္သူမ်ား၊ မရရွိဘဲအခ်ိန္စြဲေနလွ်င္ ပဋိပကၡမ်ားကို ဖိတ္ေခၚရာက်မည္။ ဤအခ်က္သည္ ယခုၿဖစ္ပြားခဲ့ ရသည့္ ပဋိပကၡ၏ မူလအေၾကာင္းခံတစ္ရပ္လည္း ၿဖစ္သည္။
စာတမ္းျပဳစုေရးသားသူ
ဖိုးလိႈင္ (B.Sc, H.G.P,R.L)
- စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္သို႔ အၾကံျပဳစာ-အပိုင္း(၂) /ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းမ်ား ဖတ္ရန္။
အခန္း-၁
(၁) တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမူ ပ်က္ၿပားေစေသာ ပဋိပကၡၿဖစ္ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား
(က)ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းမ်ား
(၁) မုဒိန္းမွုက်ဴးလြန္သူတရားခံမ်ား၊
(၂) ရဲအခ်ဳပ္တြင္ ဆြဲၾကိဳးခ်ေသဆံုးမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ ့ငယ္ဖြဲ ့၍ေဖာ္ထုတ္ရန္၊
(၃) သရက္သီးခူးထြက္သူ တရားခံအတု ၂ဦး၊
(၄) ရခိုင္ပဋိပကၡၾကီးသည္ တိုက္ဆိုင္မႈလား ဖန္တီးမႈလား၊
(၅) ၁၀ေလာင္းၿပိဳင္လူသတ္မႈ၊ (အပိုင္း-၁) တြင္ ေဖာ္ျပထားျပီးျဖစ္သည္။
(၂) ရဲအခ်ဳပ္တြင္ ဆြဲၾကိဳးခ်ေသဆံုးမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ ့ငယ္ဖြဲ ့၍ေဖာ္ထုတ္ရန္၊
(၃) သရက္သီးခူးထြက္သူ တရားခံအတု ၂ဦး၊
(၄) ရခိုင္ပဋိပကၡၾကီးသည္ တိုက္ဆိုင္မႈလား ဖန္တီးမႈလား၊
(၅) ၁၀ေလာင္းၿပိဳင္လူသတ္မႈ၊ (အပိုင္း-၁) တြင္ ေဖာ္ျပထားျပီးျဖစ္သည္။
(ခ)ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံမ်ား
(၁) ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီးဌာန၏ သေဘာထားမမွန္
(၂) သမိုင္းေဖ်ာက္ဖ်က္ျခင္း
(၃) မမွန္သတင္းျဖန္႔ျခင္း၊ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ျခင္း
(၄) နယ္မ်ားတြင္ အသုဘခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိ
(၅) အမိန္႔မရလွ်င္ ေရေတာင္မေသာက္ရ
(၆) (၁၉၈၂)ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကိုေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္သူဘယ္သူလဲ အပိုင္း (၂) တြင္ေဖာ္ျပပါမည္။
(၇) ကမၻာကသိေသာ ကမၻာေက်ာ္ နဂါးမင္းစီမံခ်က္
(၈) ေလွစီးၿပီး ပင္လယ္သမုဒၵရာထဲသို႔ ထြက္ေျပးၾကမလား လိုက္ခ်င္လွ်င္ ပိုက္ဆံေပး
(၉) ျပည္တြင္းေန ခရီးသြားမ်ားအား သတ္ျဖတ္ၾက
(၁၀) ပင္လယ္သမုဒၵရာထဲသို႔ ထြက္ေပါက္ေပးပါ
(၁၁) ဘယ္ဘက္လက္ေမာင္းတြင္ ေက်ာက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆးထိုး ထားပါသလား
(၁၂) ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)နယ္စပ္ရွိ ခ်င္းျပည္သူမ်ား ႏိုင္ငံျခားသို႔ ဘယ္အေပါက္မွ ထြက္ေျပးၾကသလဲ
(၁၃) ပိန္းရြက္စားၾကမလား
(၁၄) စကပ္ခြ်တ္ – ထဘီဝတ္ – ထဘီခြ်တ္ – စကပ္ဝတ္ ပဋိပကၡ၏မူလအေၾကာင္းခံတစ္ရပ္
(၁၅) ရြာဘုရား ရြာသား မေလးစား
(၁၆) ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၏ လူမ်ိဳးစု (၁၃၅)မ်ိဳး
(၁၇) လူမ်ိဳးစု (၁၄၄)မ်ိဳးစာရင္း ဘယ္ေပ်ာက္ေနသလဲ (၉)မ်ိဳး ဘယ္လို ေပ်ာက္သြားသလဲ
(၁၈) အၾကမ္းဖက္သမားက ကိုဆိုဗိုႏွင့္ ပါလက္စတိုင္းကို ေထာက္ျပ၍ လံႈ႕ေဆာ္ျခင္း
(၁၉) ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡသည္ ဘာသာေရးပဋိပကၡဟုတ္/မဟုတ္
(၂၀) ဝတ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္း
(၂၁) ပုဒ္မ(၁၄၄)ကို အကာအကြယ္ယူ၍ တိုက္ခိုက္ျခင္း
(၂၂) လူမ်ိဳး(၂)မ်ိဳးၾကား ရန္တိုက္ေပးေနပါသလား
(၂၃) အင္းစိန္ေထာင္မွ ႏွစ္ရွည္ေထာင္က် ႐ိုဟင္ဂ်ာ-မူဂ်ာဟစ္မ်ား၊ ဘယ္ေပ်ာက္သြားသလဲ
(၁) ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာန၏ သေဘာထားမမွန္(၂) သမိုင္းေဖ်ာက္ဖ်က္ျခင္း
(၃) မမွန္သတင္းျဖန္႔ျခင္း၊ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ျခင္း
(၄) နယ္မ်ားတြင္ အသုဘခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိ
(၅) အမိန္႔မရလွ်င္ ေရေတာင္မေသာက္ရ
(၆) (၁၉၈၂)ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကိုေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္သူဘယ္သူလဲ အပိုင္း (၂) တြင္ေဖာ္ျပပါမည္။
(၇) ကမၻာကသိေသာ ကမၻာေက်ာ္ နဂါးမင္းစီမံခ်က္
(၈) ေလွစီးၿပီး ပင္လယ္သမုဒၵရာထဲသို႔ ထြက္ေျပးၾကမလား လိုက္ခ်င္လွ်င္ ပိုက္ဆံေပး
(၉) ျပည္တြင္းေန ခရီးသြားမ်ားအား သတ္ျဖတ္ၾက
(၁၀) ပင္လယ္သမုဒၵရာထဲသို႔ ထြက္ေပါက္ေပးပါ
(၁၁) ဘယ္ဘက္လက္ေမာင္းတြင္ ေက်ာက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆးထိုး ထားပါသလား
(၁၂) ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့(ရွ္)နယ္စပ္ရွိ ခ်င္းျပည္သူမ်ား ႏိုင္ငံျခားသို႔ ဘယ္အေပါက္မွ ထြက္ေျပးၾကသလဲ
(၁၃) ပိန္းရြက္စားၾကမလား
(၁၄) စကပ္ခြ်တ္ – ထဘီဝတ္ – ထဘီခြ်တ္ – စကပ္ဝတ္ ပဋိပကၡ၏မူလအေၾကာင္းခံတစ္ရပ္
(၁၅) ရြာဘုရား ရြာသား မေလးစား
(၁၆) ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၏ လူမ်ိဳးစု (၁၃၅)မ်ိဳး
(၁၇) လူမ်ိဳးစု (၁၄၄)မ်ိဳးစာရင္း ဘယ္ေပ်ာက္ေနသလဲ (၉)မ်ိဳး ဘယ္လို ေပ်ာက္သြားသလဲ
(၁၈) အၾကမ္းဖက္သမားက ကိုဆိုဗိုႏွင့္ ပါလက္စတိုင္းကို ေထာက္ျပ၍ လံႈ႕ေဆာ္ျခင္း
(၁၉) ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡသည္ ဘာသာေရးပဋိပကၡဟုတ္/မဟုတ္
(၂၀) ဝတ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္း
(၂၁) ပုဒ္မ(၁၄၄)ကို အကာအကြယ္ယူ၍ တိုက္ခိုက္ျခင္း
(၂၂) လူမ်ိဳး(၂)မ်ိဳးၾကား ရန္တိုက္ေပးေနပါသလား
(၂၃) အင္းစိန္ေထာင္မွ ႏွစ္ရွည္ေထာင္က် ႐ိုဟင္ဂ်ာ-မူဂ်ာဟစ္မ်ား၊ ဘယ္ေပ်ာက္သြားသလဲ
ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာနသည္ မူလကတည္းက သေဘာထားမမွန္သည့္ အေၾကာင္းခံမ်ားစြာရွိပါသည္၊ အခ်ိဳ ့ကို တင္ၿပလိုပါသည္၊ ေက်ာက္နီေမာ္ မုဒိန္းမႈႏွင့္ ေတာင္ကုတ္လူသတ္မႈတို ့ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သတင္းေၾကညာပံု သေဘာထား မမွန္ေၾကာင္း၊ အားလံုးသိၿပီးၿဖစ္သည္။ သတင္းစာၿပင္ဆင္ခ်က္တြင္လည္း သေဘာထားမမွန္ေၾကာင္း သိရၿပန္ပါသည္။ ၎တို ့၏ၿပင္ဆင္ခ်က္တြင္ “ၿပည္တြင္းေန အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား’’ ဟု ၿပင္ဆင္ေရးသားပါသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားသည္၊ ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားၿဖစ္သည္ဟုဆိုလိုရာေရာက္ပါသည္၊ ေစာ္ကားရာလည္း ေရာက္ပါသည္။ အေရအခင္းၿဖစ္ရန္ လံႈေဆာ္ရာလည္း ေရာက္သည္။ အဂၤလိပ္ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္အခ်ိန္ကစ၍ အစိုးရအဆက္ဆက္က တရား၀င္ၿပန္တမ္း၀င္ အမည္မ်ားစြာရွိပါလ်က္၊ ၿပန္တမ္း၀င္အမည္မ်ားကို မသံုးစြဲဘဲ သေဘာထားမမွန္သည့္အမည္မ်ားကို တီထြင္သံုးစြဲခဲ့ပါသည္။
ယခင္အခါမ်ားကလည္း အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အၿခားသူမ်ားထက္ပို၍ ကန္ ့သတ္ခံခဲ့ရပါသည္။ ႏိွမ့္ခ်ဆက္ဆံခံရပါသည္။ ထိုသို ့သေဘာထားမမွန္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ပဋိပကၡမ်ားကို ၿဖစ္ပြားေစသည့္ မူလအေၾကာင္းခံမ်ားဟု မွတ္ယူပါမည္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအေနၿဖင့္ အမွန္အတိုင္းတင္ၿပခြင့္၊ေဖာ္ၿပခြင့္၊ေရးသားခြင့္ မ်ားကို မရရွိသၿဖင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ ခံစားခ်က္မ်ား၊အသံမ်ားကို ၊ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာနအေနၿဖင့္လံုး၀ နားမလည္ႏိုင္ပါ။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏စာအုပ္စာတမ္းမ်ားလည္း မရွိသေလာက္ ရွားပါးပါသည္။ ၿမန္မာမင္းမ်ား၊ ရခိုင္မင္းမ်ား လက္ထက္က စာအုပ္စာတမ္းမ်ားေတာင္ ၿပန္လည္၍ ေဖာ္ၿပရန္ အလြန္ခက္ခဲပါသည္။ၿမန္မာဘာသာၿပန္ က်မ္းစားမ်ားလည္း ရွားပါးပါသည္။ ဤသို ့ၿဖင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ အၿခားၿပည္သူမ်ား နားလည္မႈ လြဲမွားႏိုင္ပါသည္။
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို ၿပည္ေထာင္စုသားအားလံုးဖတ္ရႈ သိရွိႏိုင္ရန္၊ နားလည္မူရနိုင္ရန္၊ တရား၀င္ ေရးသားထုတ္ေ၀လိုသူမ်ားရွိၾကပါသည္။ သို ့မွသာၿပည္ေထာင္စုသားအားလံုး တစ္ဦးကိုတစ္ဦးနားလည္ႏိုင္ၾက ေပမည္။ ယခုတြင္မူ ၿပန္ၾကာေရး၀န္ၾကီး႒ာနကိုယ္တိုင္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ နားလည္မႈေခါင္းပါး ေၾကာင္းေတြ ့ရပါသည္။ သေဘာထားလည္းမမွန္ေၾကာင္း သံုးသပ္၍ရပါသည္။အကယ္၍ ဤပဋိပကၡမ်ား မၿဖစ္မီကတည္းက တည္ရွိေနေသာ စြပ္စြဲခ်က္အခ်ိဳ ့ကို အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ၾကိဳတင္၍ အေၿဖမ်ားေပးႏိုင္ပါလ်က္ႏွင့္ ေပးခြင့္မရခဲ့ၾကပါ။ အကယ္၍သာ ထိုစြပ္စြဲခ်က္မ်ား၏ အေၿဖကို အခ်ိန္မီေပးခြင့္ရႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ယခုပဋိပကၡၾကီးကို ေရွာင္ေကာင္း ေရွာင္ႏိုင္ခဲ့မည္ ၿဖစ္သည္။
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ရခိုင္ၿပည္နယ္အပါအ၀င္ ၿပည္သူအားလံုး ေအးခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ရန္၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား အေပၚ နားလည္မူမ်ားရွိရန္၊ စာနယ္ဇင္းမ်ားတြင္၊ေဆာင္းပါမ်ား၊သတင္းမ်ား၊ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ေရးသားလိုၾကပါသည္။သို ့ေသာ္ ေရးသားခြင့္မရွိပါ၊ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာန၏ လြဲမွားေသာသေဘာထားအၿမင္ၿဖင့္၊ ေဒါက္ေထာက္ၾကည့္ၿခင္းကိုသာ ခံရပါသည္။ ႏိုင္ငံၿခားသား/ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားအၿဖစ္သာလွ်င္ ဆက္ဆံခံရပါသည္။ ၿပစ္မႈက်ဴးလြန္ အံ့ဆဲဆဲေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အၿဖစ္သာ ဆက္ဆံခံရသည္က မ်ားပါသည္။ထို ့ေၾကာင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအေပၚ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာနမွ အၿမင္ၾကည္လင္ရန္လိုပါသည္။သို ့မွသာ ၿပည္သူမ်ားကလည္း အၿမင္ၾကည္လင္လာႏိုင္ပါသည္။ ေသြးထိုးလႈံေဆာ္မူမ်ား အထိုက္အေလွ်ာက္ေလ်ာ့နည္းသြားႏိုင္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား တြင္ မူလအေၾကာင္းအရင္းခံအၿဖစ္ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာန၏ သေဘာထားအၿမင္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အၾကံၿပဳပါသည္။
(၂) သမိုင္းေဖ်ာက္ဖ်က္ၿခင္း
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ခိုး၀င္လာသူမ်ား၊ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ား၊ အဂၤလိပ္ကလယ္ယာလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ရန္ ေခၚလာသူမ်ား၊ ၿဖစ္သည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံတြင္လူဦးေရးမ်ားေနသည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္းၿပ လွ်က္၀ါဒၿဖန္ ့ခ်ီမႈအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ေသြးထိုးလႈံ ့ေဆာ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳး ၿပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၂ခုကစာေစာင္မ်ား၊ အင္တာဗ်ဴးမ်ား၊ထုတ္ၿပန္ခ်က္မ်ား၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးထုတ္ၿပန္ၾကပါသည္။သမိုင္းလိမ္မ်ားကို အမ်ိဳးမ်ိဳးအသံုးၿပဳၾကပါသည္။ ရခိုင္မင္း အခ်ိဳ ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အမည္မ်ား ရွိၿခင္းကိုလည္း ဖံုးကြယ္ၾကပါသည္။ ဒဂၤါးမ်ားအေပၚတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာစာမ်ား ရွိေနၿခင္းကိုလည္း ဖံုးကြယ္ပါသည္။ အၿခားထင္ရွားသည့္ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားကိုလည္း လိမ္ညာေဖာ္ၿပၾက ပါသည္။ထိုသို ့လိမ္ညာေဖာ္ၿပႏိုင္ရန္၊ ပဋိပကၡၿဖစ္သည့္အခါတိုင္း သမိုင္း၀င္ရိုဟင္ဂ်ာ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ဒရ္ဂါမ်ား၊ အၿခားထင္ရွားသည့္ အဆာက္အဦးမ်ားကို ဖ်က္ဆီးေဖ်ာက္ဖ်က္ၾကပါသည္။ အစိုးရအဆက္ဆက္ကလည္း ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၊စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊သမိုင္း၀င္သခ်ၤ ိဳင္းမ်ားႏွင့္ အေၿခားအေဆာက္အဦးမ်ားကိုပါ၊ ဖ်က္ဆီးတတ္ၾကပါသည္။
ထိုေၾကာင့္သမိုင္းလိမ္ေရးသားလိုသူမ်ားအတြက္၎၊ ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္းကို ေဖ်ာက္လိုသူမ်ားအတြက္လည္းေကာင္း၊ မ်ားစြာအေထာက္အကူၿပဳရာၾကသည္။ယခုအခါ ရခိုင္ ၿပည္နယ္သမိုင္း ေဆြးေႏြးၾကသည့္အခါ၊ ဓါးထမ္း၍ ေဆြးေႏြးၾကရမည့္အေၿခအေနသို ့ေရာက္ေနပါသည္။ပဋိပကၡကိုသာ ဦးတည္ေနပါသည္။အနာဂတ္တြင္ ပဋိပကၡမၿဖစ္ေပၚေစရန္ ၊အထူးလိုအပ္ပါသည္။ႏိုင္ငံတကာသမိုင္း၀င္သုေတသီမ်ားက ေရးသားသည့္ သမိုင္းမ်ားကိုသာ ဘက္မလိုက္သမိုင္းမ်ား အၿဖစ္ရွာေဖြစုေဆာင္း၍ သံုးသပ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။
ရခိုင္မင္းမ်ားသည္ စစ္တေကာင္းၿမိဳ ့မွ၊ေမာ္လၿမိဳင္ ထား၀ယ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္ကုိသမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားတြင္ ေတြ ့ႏိုင္သည္။ ထိုသို ့ၾကီးမားက်ယ္၀န္းေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးကို လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏ အင္အားၿဖင့္တည္ေထာင္ခဲ့သည္မဟုတ္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအပါအ၀င္၊ ႏိုင္ငံသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံုက စည္းစည္းလံုးလံုး ပါ၀င္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္းေတြ ့ရပါသည္။ ဘုရင္မင္းၿမတ္မ်ားကလည္း ေက်ာသားရင္သားမခြဲၿခားပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္အၿပင္ ဘုရင္မင္းၿမတ္တို ့၏အမည္မ်ားတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္မ်ား ၊ဒဂၤါမ်ားတြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာစာသားမ်ား အတိအလင္းေဖၚၿပခဲ့ေၾကာင္း အထင္ရွားေတြ ့ရပါသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ စည္းလံုးမူ ပ်က္ၿပားလ်က္ တဖက္တစ္မ်ိဳး လိုရာအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုေနၾကပါသည္။အၿငင္းအခုန္ၿပင္းထန္ေနၾက ပါသည္။ ရခိုင္မင္းမ်ား၏ အထက္ပါေစတနာမ်ားမွာ ယခုအခါေ၀ဒနာၿဖစ္ေနပါသည္။ၾကားလူမ်ား ၀င္ကူမွၿငိမ္းခ်မ္းပါ ေတာ့မည္။အနာဂတ္တြင္ပဋိပကၡမ်ား မၿဖစ္ေစေရး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ ကိုယ္လိုရာေရးဆြဲသည့္ သမိုင္းလိမ္မ်ား၊ ဘက္လိုက္သမိုင္းမ်ားကိုေရွာင္ရပါမည္။က်န္ရွိေနသည့္ သမိုင္း၀င္ အေဆာက္အဦးမ်ားအပါအ၀င္၊သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ တာ၀န္ယူထိန္းသိမ္းရန္လိုအပ္ပါသည္။ သမိုင္း၀င္အေထာက္အထားအနည္းငယ္သာ က်န္ရွိေတာ့သည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ထပ္မံဆံုးရံူးေပ်ာက္ပ်က္မည္ကို အလြန္စိုးရိမ္ပါသည္။
ၿမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီမွ ထုတ္ေ၀သည့္ အေၿခၿပၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း စာအုပ္သည္ဘက္မလိုက္ ၾကားေနစာအုပ္အၿဖစ္ မွတ္ယူပါသည္။ ထိုစာအုပ္အရ မုိဟာမက္ရွား အမည္ပါရခိုင္ဘုရင္ကိုေတြ ့ရပါသည္။ မိုဟာမက္ ဟူသည့္အမည္သည္ ကမာၻက သိသည့္ကမာၻေက်ာ္အမည္ ၿဖစ္သည္။ ဒဂၤါမ်ားေပၚတြင္လည္း ‘ အလႅာအရွင္ၿမတ္မွတစ္ပါး အၿခားကိုးကြယ္ခံထိုက္သူမရွိ၊ မိုဟာမက္သခင္သည္ အလႅာ၏တမန္ေတာ္ၿဖစ္သည္ဟု ၊ေဖာ္ၿပေၾကာင္းသိရပါသည္။ အလားတူ အဂၤလန္ႏိုင္ငံၿပတိုက္မ်ားတြင္လည္း ရခိုင္ၿပည္၏သမိုင္းအေထာက္အထား မ်ားစြာရွိေၾကာင္း ေတြ ့ရပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာအပါအ၀င္ က်န္ရွိေနသည့္ သမိုင္းအေထာက္အထား အၾကြင္းအက်န္မ်ား၊ ေရွးေဟာင္းစာအုပ္မ်ား စုေဆာင္း၍ ထိန္းသိမ္းရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သို ့မွသာ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္မူလအေၾကာင္းခံမ်ားကို ဖယ္ရွားႏိုင္မည္ၿဖစ္သည္။
(၃) မမွန္သတင္းၿဖန္ ့ၿခင္း၊ ပံုၾကီးခ်ဲ ့ၿခင္း
ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္မူလအေၾကာင္းခံမ်ားတြင္၊ မမွန္သတင္းၿဖန္ ့ၿခင္း ပံုၾကီးခ်ဲ ့ၿခင္းမ်ားလည္းပါ၀င္ပါသည္။ DVB ဒီမိုကရက္တစ္ၿမန္မာ့သံႏွင့္ စာေစာင္အခ်ိဳ ့က ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားတင္ၿပသည့္သတင္းကိုသာ အဓိကေဖၚၿပၾကပါသည္။ ပံုၾကီးခ်ဲ ့ၾကပါသည္၊ လႈံ ့ေဆာ္ၾကပါသည္၊ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဘက္မွ မေဖာ္ၿပၾကပါ၊ထိန္ခ်န္ၾကပါသည္၊ေၿဖရွင္းခြင့္လည္း မရၾကပါ၊ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား၏ အေၿခအေနကိုမသိၾကရပါ၊သြားေရာက္ကူညီလိုသူမ်ား အတြက္လည္း သြားေရာက္ခြင့္မရွိပါ။ ထိုသို ့တစ္ဖက္သတ္ေဖၚၿပၿခင္းသည္ ပဋိပကၡၾကီးထြားၿပန္ႏွံ ့ေစရန္ လႈံ ့ေဆာ္သည့္သေဘာ သက္ေရာက္ပါသည္။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ပ်က္ၿပားရပါသည္။
ကမန္အမ်ိဳးသားမ်ား သတ္ၿဖတ္ခံရသလို အိမ္မ်ားမီးရိႈ ့ခံရပါသည္။သို ့ေသာ္ ကမန္အမ်ိဳးသားမ်ား၏သတင္း လံုး၀မၾကားရပါ။ အားလံုးမ်ိဳးၿပဳတ္ေသကုန္ၾကၿပီလား။ ရန္ကုန္ရွိ ကမန္အမ်ိဳးသားမ်ား အၾကီးအက်ယ္ငိုေၾကြး ပူေဆြးေနၾက ပါသည္။ အကူအညီေပးသည့္ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားကလည္း ၎တို ့ထံသြားေရာက္ႏိုင္ၿခင္းမရွိ။ အကူအညီမ်ားလည္း မွ်မွ်တတရရွိပံုမရ၊ လူနည္းစုမ်ား၏ အသံေပ်ာက္ေနပါသည္။ လူနည္းစုမ်ားကိုကာကြယ္ရန္ အထူးအေရးၾကီးပါသည္။ လူနည္းစုမ်ား မ်ိဳးၿပဳတ္မသြားေအာင္ ကာကြယ္ရပါမည္။ ေကာင္းမြန္သည့္အစီအစဥ္မ်ား ရွိရပါမည္။ သတင္း႒ာနမ်ား ကလည္း ၎တို ့ကိုေမ့ေနပံုရသည္။ အၾကီးအက်ယ္ဘက္လိုက္မႈမ်ားရွိသည္။ ဖံုးကြယ္ၿခင္း၊လိမ္လည္ၿခင္း၊ ထိန္ခ်န္ၿခင္း သည္အစဥ္အလာဆိုးၿဖစ္သည့္အၿပင္ လူနည္းစုမ်ားကို ပို၍ထိခိုက္ေစပါသည္။ အနာဂတ္တြင္ ထိုသို ့မၿဖစ္ေစရန္ အစဥ္လာ ဆိုးမ်ားကို ဖယ္ရွားရပါမည္။ဤအေၾကာင္းအခ်က္မ်ားသည္ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံလည္း ၿဖစ္သည္။
(၄) နယ္မ်ားတြင္ အသုဘခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိ
ၿမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ ့နယ္မ်ားတြင္ အသုဘခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိ၊ ဘယ္လူမ်ိဳးေသေသ၊ ဘယ္ဘာသာ ေသေသ အသုဘ ခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိ၊ အားလံုးႏိုင္ငံၿခားသြား၍ အလုပ္လုပ္ေနၾကသည္။ ဒီအသံက်ယ္က်ယ္ၿပန္ ့ၿပန့္ ၾကားေနရပါသည္။ သို ့ေသာ္ ရခိုင္ေဒသတြင္ ထိုသို ့မဟုတ္။ ရခိုင္လူငယ္မ်ား ႏိုင္ငံၿခားသြားအလုပ္လုပ္ၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူငယ္မ်ား ႏိုင္ငံၿခားထြက္၍ အလုပ္လုပ္ခြင့္မရွိ၊ ႏိုင္ငံၿခားထြက္ခြင့္မရွိ၊ ရြာပုန္းမ်ားအၿဖစ္ေနၾကရပါသည္။ အၿခားရြာမ်ားသို ့လည္း သြားခြင့္မရွိ၊ ၿမိဳ ့တက္ခြင့္မရွိ၊ အကန္ ့အသတ္ၿဖင့္သာ ေနၾကရပါသည္။ မိန္းမယူ၊ကေလးေမြး အလုပ္မွလြဲ၍ အၿခားအလုပ္ မရွိပါ။ ထို ့ေၾကာင့္လူဦးေရတိုးႏွုန္းလည္း မ်ားလာရပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ကမန္လူမ်ိဳးမ်ားက ေမြးဇာတိကို အၿခားလူမ်ိဳးမ်ားထက္ ပို၍ပို၍ ခ်စ္ေနရပါသည္။ ဇာတိခ်က္ေၾကြ ေမြးရပ္ေၿမသည္၊ သူတို ့၏သခ်ၤ ိဳင္းေၿမလည္းၿဖစ္သည္။ ဘယ္မွေၿပာင္းမရ ေရြ ့မရ၊ ဤသည္ကား လက္ေတြ ့ၿဖစ္ရပ္မွန္၊ သရုပ္မွန္သာၿဖစ္သည္။
ထို ့ေၾကာင့္ ခိုး၀င္လာသူမ်ား တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ားဟု မတရားစြပ္စြဲလာသည့္အခါ အသည္းနာေအာင္ ခံစားၾကရပါသည္။ ဤအခ်က္ကို ၾကည့္ၿခင္းအားၿဖင့္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ၀င္ေရာက္လာရန္ အေၾကာင္းမရွိ၊ ယုတၳိမတန္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ရြာမ်ားတြင္ ၀င္လမ္းလည္းမရွိ၊ထြက္လမ္းလည္းမရွိ။ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ ဧည့္သည္မ်ားလည္းမလာ၊ ႏိုင္ငံတကာသံတမန္မ်ားလည္း မေရာက္၊ ၿပည္တြင္းၿပည္ပသတင္း႒ာနမ်ားလည္းမေရာက္၊ ကယ္မဲ့သူ၊ကူမဲ့သူလည္း မေရာက္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအာလံုး ထားရာေန ေစရာသြားအဆင့္သာ ရွိပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ကမန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္မ်ားလည္း မရရွိၾကပါ၊ အစိုးရအလုပ္အကိုင္ မ်ားလည္း မရၾကပါ။အၿခားလူမ်ိဳးမ်ား နည္းတူ တန္းတူဆက္ဆံၿခင္းမ်ား မခံရပါ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ခြဲၿခားဆက္ဆံမႈမ်ားကိုသာ ခံရပါသည္။ဖိႏွိပ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ပိတ္ဆို ့မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးခံရသၿဖင့္အစြန္းေရာက္အၿခားလူမ်ိဳးမ်ားက အားရၾကပါသည္။၎တို ့ကပါ လူမ်ိဳးေရး၊ဘာသာေရးခြဲၿခားဆက္ဆံမႈမ်ား ၿပဳလုပ္ၿပီး ပဋိပကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးဖန္တီးလိုၾကပါသည္။ ရန္စမႈအမ်ိဳးမ်ိဳး ၾကံဳၾက ရ ပါသည္။ႏိုင္ငံတကာလူ ့အခြင့္ေရးေစာင့္ၾကည့္သည့္အဖြဲ ့မ်ားကလည္း ဤအခ်က္မ်ားကိုေထာက္ၿပၾကပါသည္။ ကမာၻ့ကုလသမဂၢအဖြဲ ့အစည္းမ်ားကလည္း ေထာက္ၿပၾကသည္။ခံရသူမ်ားကလည္း ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခံေနရသၿဖင့္ ဘာသာေရးအရ ခြဲၿခားဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည္ဟု မွတ္ယူၾကသည္။ အေမရိကန္အစိုးရ၏ ဘာသာေရးအရခြဲၿခားဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ မႈရွိေၾကာင္း ႏွစ္စဥ္ထုတ္ၿပန္ေၾကညာခ်က္မ်ားလည္း ရွိေနသည္။ကမာၻ ့ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ား၊ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကလည္း ဤအတိုင္း ယံုၾကည္ၾကပါသည္။ဤသတင္းဆိုးေက်ာ္ၾကားမႈၾကီးကို အခ်ိန္မီဖယ္ရွားရန္ လိုပါသည္။သို ့မဟုတ္ပါက ပဋိပကၡၿဖစ္ေပၚရန္ လႈံ ့ေဆာ္ဘိသကဲ့သို ့ၿဖစ္ေနပါမည္။ဤအခ်က္သည္ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းရင္းခံတစ္ခ်က္ လည္းၿဖစ္ပါသည္။ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ ဥပဓိရုပ္ကို ဆိုးရြားစြာ ပ်က္စီးေစပါသည္။
ထို ့ေၾကာင့္ အၿခားနယ္မ်ားတြင္ အသုဘခ်ရန္ လူငယ္မ်ားမရွိသည့္အခ်ိန္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ကမန္လူငယ္မ်ားကို ေဒသအတြင္း အသုဘခ်ရန္ ေလွာင္ပိတ္ထားသကဲ့သို ့ၿဖစ္ေနပါသည္။ လူဦးေရတိုးပြားေနသည္ဟု မလႈံ ့ေဆာ္သင့္ပါ။ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမွ ခိုး၀င္လာသည္ဟု မစြပ္စြဲသင့္ပါ။ယမ္းပံုမီးက် မလႈံ ့ေဆာ္သင့္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္မ်ားအေနၿဖင့္အနာဂတ္တြင္ မတူကြဲၿပားၿခားနားသူ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနႏိုင္မည့္ အေၿခအေနမ်ိဳးကိုသာ လိုလားပါသည္။ထိုအေၿခအေန မ်ိဳးကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစမည့္ လႈံ ့ေဆာ္မႈမ်ိဳးစံုကို ဖယ္ရွားရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါသည္။ပဋိပကၡတြင္ ပါ၀င္သူအသီးသီး ကလည္း ေရွာင္ရွားရန္လိုပါသည္။အစိုးရကလည္း တရားဥပေဒႏွင့္အညီ တားဆီးသင့္ပါသည္။စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ကလည္း ဤအခ်က္ကို ပဋိပကၡၿဖစ္ေစသည့္ မူလအေၾကာင္းခံ တစ္ရပ္အၿဖစ္ မွတ္ယူသင့္ေၾကာင္း အၾကံၿပဳလိုပါသည္။
(၅)အမိန္ ့မရလွ်င္ ေရေတာင္မေသာက္ရ
ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳမ်ား၊ကမန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ အမိန္ ့မရလွ်င္ လက္မထပ္ၾကရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ ကေလးမေမြးရ၊ခရီးမထြက္ရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ ေဆးရံုမတက္ရ၊ ဘုရား၀တ္မၿပဳရ၊ စာမသင္ရ၊ စာသင္ေက်ာင္းမဖြင့္ရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ အိမ္မေဆာက္ရ၊ အိမ္ယာမေရြ ့ရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ အိမ္ေထာင္က်သားသမီးမ်ား အိမ္ခြဲမေနရ၊ သန္းေခါင္စာရင္းမခြဲရ၊ အမိန္ ့မရလွ်င္ ၀တ္ၿပဳေက်ာင္းမေဆာက္ရ၊ စသည္စသည္ၿဖင့္ ကန္ ့သတ္မႈ၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးခံရပါသည္။ ယုတ္စြအဆံုး အမိန္ ့မရလွ်င္ ေရေတာင္မေသာက္ရဟုဆိုရပါမည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အားလံုး အေၾကာက္တရားေအာက္တြင္ ၾကီးၿပင္း ခဲ့ရပါသည္။လူၿမင္တိုင္း ေၾကာက္လန္ ့၍ေၿပးပုန္းေနၾကရပါသည္။ အထူးသၿဖင့္ ယူနီေဖာင္း၀တ္လာသူမ်ားကိုၿမင္လွ်င္ တစ္ရြာလံုး ကေလး၊လူၾကီးမက်န္ ေၿပးပုန္းေနရပါသည္။ၾကာလွ်င္အေၿခအေန အလြန္ဆိုးရြားႏိုင္ပါသည္။သံသယအက်ိဳး ကို ဆိုးရြားစြာ ခံစားေနၾကရသည္။ ဤအေၾကာင္းတရားမ်ားသည္ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံမ်ားသာၿဖစ္သည္။
အစိုးရ၀န္ထမ္းေဟာင္းမ်ား၊ပင္စင္စားမ်ား၏သားသမီးမ်ားပင္ အလုပ္မရၾကပါ။အစိုးရအလုပ္ လံုး၀မရ၊ ခြဲၿခားဆက္ဆံ ခံၾကရပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏လက္ရွိ၊ လက္ေတြ ့အေၿခအေနမ်ားကို ၿပည္မမွၿပည္သူမ်ား၊အၿခားၿပည္နယ္မ်ားမွ ၿပည္သူမ်ား မသိရွိၾကပါ။ သတင္း႒ာနမ်ား၊ စာေစာင္မ်ားကလည္း ေရးသားတင္ၿပၿခင္းမရွိၾကပါ။ သို ့ေသာ္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္း႒ာနမ်ား၊ အဖြဲ ့အစည္းမ်ား၊ အစိုးရအဖြဲ ့အစည္းမ်ားက အခ်ိဳ ့အေၿခအေနမ်ားကို သိၾကပါသည္။အလားတူ ၿမန္မာႏိုင္ငံၿပည္သူမ်ားကလည္း အေၿခအေနအရပ္ရပ္ကို အမွန္တိုင္းသိရန္လိုအပ္ပါသည္။ ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္း ၿဖစ္လာရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္း ၿဖစ္လာေအာင္ အားလံုးက ၀ိုင္း၀န္းေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။ သို ့မွသာ ၀ါဒၿဖန္ ့သူမ်ား အစြန္းေရာက္သူမ်ား၏နယ္ပယ္ က်ဥ္းေၿမာင္းသထက္က်ဥ္းေၿမာင္း သြားပါမည္။အမ်ိဳးသားေရး ကို တရားဥပေဒ၏အထက္တြင္ ေနရာမေပးသင့္ပါ။တစ္ခ်ိဳ ့က ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏ထူးၿခားသည့္အေၿခအေနကိုေကာင္းေကာင္း မသိဟု ေၿပာဆိုၾကသည္၊အထင္ေသးၾကသည္၊ ႏိုင္ငံတကာက ၿမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းကိုေကာင္းေကာင္းသိသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ယံုၾကည္ပါသည္။ယေန ့ကမာၻၾကီးသည္က်ဥ္းေၿမာင္းလာပါသည္။သတင္းေခတ္သို ့ေရာက္ေနပါသည္။ ဘယ္သူ ့ ကိုမွ် ေလွ်ာ့မတြက္သင့္ပါ၊ၿပည္တြင္းတြင္သာ ဖံုးကြယ္၍ရမည္၊လိမ္လည္၍ရမည္၊ကမာၻၾကီးကိုေတာ့ ဘာမွမသိဟုဆိုၿပီး လိမ္၍မရႏိုင္ပါ။ပြင့္လင္းေသာလူအဖြဲ ့အစည္းကို ထူေထာင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ အနာဂတ္ပဋိပကၡမ်ားကိုေရွာင္လြဲႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္း မရွိၿခင္းကပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံတစ္ရပ္ဟု သံုးသပ္ လိုပါသည္။
ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္းမဟုတ္သည့္အတြက္၊လူမ်ိဳးေရးတေစၦဘာသာေရးတေစၧမ်ား၏ ၿခိမ္းေၿခာက္မႈကို ခံေနရသူမ်ားစြာရွိသည္၊ လႈံ ့ေဆာ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးလည္းရွိသည္၊ ထိုသူမ်ားသည္ ကိုယ့္မ်က္၀တ္ကို ကိုယ္မၿမင္အၿခားသူမ်ား၏ မ်က္၀တ္ကိုသာ ၿမင္ၾကသည္။ပြင့္လင္းေသာလူ ့အဖြဲ ့အစည္းကို ထူေထာင္ႏိုင္မွသာလွ်င္အနာဂတ္ပဋိပကၡမ်ားကို ေရွာင္ လြဲႏိုင္မည္။တရားလမ္းမွန္အေပၚ ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ရန္အတြက္အလင္းေရာင္ တည္းဟူေသာပြင့္လင္းမႈ ့လိုအပ္ပါသည္။ သို ့မွသာ တရားလမ္းမွန္ကိုလည္း သိၿမင္ၾကရမည္။ၿပည္သူမ်ား လမ္းမၿမင္ကမ္းမၿမင္ သြားေနရသည့္အၿဖစ္မွကၽြတ္မည္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာေသာ လူ ့အစုအေ၀းကိုလည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္။ အနာဂတ္ပဋိပကၡမ်ား မေပၚရန္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ ရာလည္းေရာက္မည္။
(၆) ၁၉၈၂ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္သူ ဘယ္သူလဲ
၁၉၈၂ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒသည္ မတရားေသာဥပေဒၿဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္လည္း ထိုမတရားေသာဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင့္ရွိသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ေလွ်ာက္ထားလာသည့္အခါတြင္လည္း ထပ္ဆင့္၍ မတရားဆက္ဆံ ခံၾကရပါသည္။ ၿပည္သူအေၿမာက္အမ်ား ၊ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ မရၾကပါ။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အားလံုးနီးနီး၊ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကဒ္ရရွိရန္၊ အခက္ခဲမ်ိဳးစံုၾကံဳၾကရပါသည္။အခ်ိန္စြဲခံၾကရသည္၊ ခြဲၿခားဆက္ဆံခံၾကရပါသည္။ လ၀ကအရာရွိၾကီးမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္တို ့၏ အရွင္သခင္မ်ားၿဖစ္ၾကပါသည္။ ၎တို ့ကို အရွင္သခင္အၿဖစ္ ဆက္ဆံၾကရပါသည္။ သူတို ့သနားမွ ကၽြန္ေတာ္မ်ား မွတ္ပံုတင္ရၾကပါသည္။ သို ့မဟုတ္ပါက ၁၉၉၀ခုႏွစ္ဘူးသီးေတာင္ ၿပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္မင္း ကဲ့သုိ ့ေထာင္ႏွစ္ရွည္က်ခံရႏိုင္ၿပီး မိသားစုတစ္ခုလံုး ဘ၀ပ်က္သြားႏိုင္ ပါသည္။စိစစ္ေဆးေရးကဒ္ၿပားေလွ်ာက္ထားသူမ်ားကို အခ်ိန္မီထုတ္မေပးဘဲ အခ်ိန္ဆြဲထားၿခင္းသည္၊ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္ၿခင္း သာၿဖစ္သည္။ ပါးစပ္ဟထားၿခင္းလည္း ၿဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္၍ ရသည္။ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္သူ ဘယ္သူလဲ သံုးသပ္၍လည္း ရသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ကမန္လူမ်ိဳးမ်ား သည္လည္း အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္မ်ား မရရွိၾကပါ။ သိကၡာမဲ့ေသာအၿဖဴေရာင္ စကၠဴမ်ားသာ ရရွိၾကသည္။ အၿဖဴေရာင္စကၠဴသည္ ခြဲၿခားဆက္ဆံမႈ၏ သက္ေသခံတစ္ရပ္သာၿဖစ္သည္။ ဖိႏွိပ္မႈ၏သေကၤတ လည္းၿဖစ္သည္။ပဋိပကၡ ၿဖစ္ရန္အေၾကာင္းခံတစ္ရပ္လည္းၿဖစ္သည္။လႈံ ့ေဆာ္မႈ တရပ္လည္း ၿဖစ္သည္။ထို ့ေၾကာင့္ အနာဂတ္ပဋိပကၡကို ေရွာင္ရွားရန္အတြက္ တရားဥပေဒႏွင့္အညီ၊ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ကမန္မ်ားကို အၿမန္ဆံုး (ခ်က္ခ်င္း) ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္မ်ား ထုတ္ေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။နယ္ၿခားေဒသၿဖစ္၍ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ၿပား အၿမန္ဆံုး ထုတ္ေပးရန္ အေရၾကီးပါသည္။ မလိုလားအပ္သည့္သံသယမ်ား ဖယ္ရွားရန္အတြက္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ၿပားသည္ မရွိ မၿဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။ အစိုးရကႏိုင္ငံမဲ့မ်ားအၿဖစ္ ၿပဳမူဆက္ဆံမႈမ်ား ေရွာင္သင့္သည္။တရားဥပေဒကို ေလးစားသင့္သည္။ ေခါင္ကမိုးမလံု မၿဖစ္သင့္ပါ၊ ၿပည္သူမ်ားအၾကား သံသယပြားေအာင္ မလႈံ ့ေဆာ္သင့္ပါ။ အကယ္၍ ဥပေဒႏွင့္အညီ မွတ္ပံုတင္ရထိုက္သူမ်ား၊ မရရွိဘဲအခ်ိန္စြဲေနလွ်င္ ပဋိပကၡမ်ားကို ဖိတ္ေခၚရာက်မည္။ ဤအခ်က္သည္ ယခုၿဖစ္ပြားခဲ့ ရသည့္ ပဋိပကၡ၏ မူလအေၾကာင္းခံတစ္ရပ္လည္း ၿဖစ္သည္။
မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္သို႔ အၾကံျပဳစာ-အပိုင္း(၁) /ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားc
စက္တင္ဘာ၊ ၁၉၊ ၂၀၁၂
စာတမ္းျပဳစုေရးသားသူ
ဖိုးလိႈင္ (B.Sc, H.G.P,R.L)
သို႔
ဥကၠဌ
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္
ရန္ကုန္ျမိဳ႕
ဥကၠဌ
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္
ရန္ကုန္ျမိဳ႕
(၂၀၁၂)ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ(၁၉)ရက္
အေၾကာင္းအရာ ။ ။ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အၾကံျပဳစာတမ္းေပးပို႔ျခင္း။
လူႀကီးမင္းခင္ဗ်ား-
ပုဂံရာဇဝင္ကို ေလ့လာေဆ ြးေႏ ြးလိုလွ်င္ တုတ္ထမ ္းၿပ ီး ေဆ ြးေႏြးၾကရမည္ ဟုအဆိုုရွိပါသည္။ ယခု ရရခိုင္ရာဇဝင္ ေဆြးေႏြးလိုလွ်င္ ဓားထမ္းေဆ ြးေႏ ြးရမည ္ ့ အေျခအေနေရာက္ေနသည္ဟု နားလည္မိပါသည္။ သမိုင္းကို မ်က္ကြယ္ မျပဳလိုပါ။ လူႀကီးမင္းတို႔ ဌာနတြင္ သမိုင္းအေထာက္အထား အမ်ားအျပားရွိေနသည္ဟုယံုၾကည္ပါသည္။ ဘက္ႏွစ္ဖက္ကလည္း သမိုင္းအေထာက္အထား အမ်ားအျပားကို တင္ျပၾကမည္ဟုလည္း ယံုၾကည္ပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ ေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ ေလာေလာဆယ္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ သတင္းဌာနမ်ားမွ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားကို အေျခခံ၍ တင္ျပလိုပါသည္။သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ား အေရးပါသကဲ့သို႔ေလာေလာဆယ္ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပသတင္းမ်ားသည္လည္းအထိုက္ အေလ်ာက္အေရးၾကီးသည္ဟု မွတ္ယူပါသည္။ နည္းနည္းပါးပါးေတာ့ သတိျပဳသင့္ပါသည္။ အေလးထားသင့္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ အခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္မ်ားကို ဤစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အတြက္ အသံုးတည့္မည္ဟုယံုၾကည္ပါသည္။ အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္းအတိုခ်ဳပ္ တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အႏွစ္(၅၀)ခန္႔ အေမွာင္ခ်ခံထားရသည့္အတြက္ ျပည္သူမ်ားသည္လည္း သတင္းအခ်က္အလက္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို မ်က္ျခည္ျပတ္ေနၾကၿပီးျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕ျပည္သူမ်ားက ယခုပဋိပကၡႀကီးသည္ တိုက္ဆိုင္၍ ႐ုတ္တရက္ထျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကပါသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ဤပဋိပကၡႀကီးျဖစ္ရန္ မူလကတည္းက အေၾကာင္းခံမ်ားစြာ ရွိေနသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္မ်ားကလည္း ထိုသို႔ယံုၾကည္သည့္အတြက္ ယံုၾကည္သည့္အတိုင္း ယခု အၾကံျပဳစာတမ္းကို ေရးသားတင္ျပအပ္ပါသည္။
လူႀကီးမင္းခင္ဗ်ား-
ပုဂံရာဇဝင္ကို ေလ့လာေဆ ြးေႏ ြးလိုလွ်င္ တုတ္ထမ ္းၿပ ီး ေဆ ြးေႏြးၾကရမည္ ဟုအဆိုုရွိပါသည္။ ယခု ရရခိုင္ရာဇဝင္ ေဆြးေႏြးလိုလွ်င္ ဓားထမ္းေဆ ြးေႏ ြးရမည ္ ့ အေျခအေနေရာက္ေနသည္ဟု နားလည္မိပါသည္။ သမိုင္းကို မ်က္ကြယ္ မျပဳလိုပါ။ လူႀကီးမင္းတို႔ ဌာနတြင္ သမိုင္းအေထာက္အထား အမ်ားအျပားရွိေနသည္ဟုယံုၾကည္ပါသည္။ ဘက္ႏွစ္ဖက္ကလည္း သမိုင္းအေထာက္အထား အမ်ားအျပားကို တင္ျပၾကမည္ဟုလည္း ယံုၾကည္ပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ ေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ ေလာေလာဆယ္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ သတင္းဌာနမ်ားမွ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားကို အေျခခံ၍ တင္ျပလိုပါသည္။သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ား အေရးပါသကဲ့သို႔ေလာေလာဆယ္ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပသတင္းမ်ားသည္လည္းအထိုက္ အေလ်ာက္အေရးၾကီးသည္ဟု မွတ္ယူပါသည္။ နည္းနည္းပါးပါးေတာ့ သတိျပဳသင့္ပါသည္။ အေလးထားသင့္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ အခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္မ်ားကို ဤစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အတြက္ အသံုးတည့္မည္ဟုယံုၾကည္ပါသည္။ အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္းအတိုခ်ဳပ္ တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အႏွစ္(၅၀)ခန္႔ အေမွာင္ခ်ခံထားရသည့္အတြက္ ျပည္သူမ်ားသည္လည္း သတင္းအခ်က္အလက္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို မ်က္ျခည္ျပတ္ေနၾကၿပီးျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕ျပည္သူမ်ားက ယခုပဋိပကၡႀကီးသည္ တိုက္ဆိုင္၍ ႐ုတ္တရက္ထျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကပါသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ဤပဋိပကၡႀကီးျဖစ္ရန္ မူလကတည္းက အေၾကာင္းခံမ်ားစြာ ရွိေနသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္မ်ားကလည္း ထိုသို႔ယံုၾကည္သည့္အတြက္ ယံုၾကည္သည့္အတိုင္း ယခု အၾကံျပဳစာတမ္းကို ေရးသားတင္ျပအပ္ပါသည္။
ေလးစားစြာျဖင့္
ဖိုးလိႈင္ (B.Sc, H.G.P,R.L)
ဖိုးလိႈင္ (B.Sc, H.G.P,R.L)
အခန္း-၁
(၁) တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမူ ပ်က္ၿပားေစေသာ ပဋိပကၡၿဖစ္ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား
(က)ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းမ်ား
(၁) မုဒိန္းမွုက်ဴးလြန္သူတရားခံမ်ား၊
(၂) ရဲအခ်ဳပ္တြင္ ဆြဲၾကိဳးခ်ေသဆံုးမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ ့ငယ္ဖြဲ ့၍ေဖာ္ထုတ္ရန္၊
(၃) သရက္သီးခူးထြက္သူ တရားခံအတု ၂ဦး၊
(၄) ရခိုင္ပဋိပကၡၾကီးသည္ တိုက္ဆိုင္မႈလား ဖန္တီးမႈလား၊
(၅) ၁၀ေလာင္းၿပိဳင္လူသတ္မႈ၊
(၂) ရဲအခ်ဳပ္တြင္ ဆြဲၾကိဳးခ်ေသဆံုးမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ ့ငယ္ဖြဲ ့၍ေဖာ္ထုတ္ရန္၊
(၃) သရက္သီးခူးထြက္သူ တရားခံအတု ၂ဦး၊
(၄) ရခိုင္ပဋိပကၡၾကီးသည္ တိုက္ဆိုင္မႈလား ဖန္တီးမႈလား၊
(၅) ၁၀ေလာင္းၿပိဳင္လူသတ္မႈ၊
(၁) တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမူ ပ်က္ၿပားေစေသာ ပဋိပကၡၿဖစ္ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား
မၾကာမီက ၿဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ေဒသတည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမွုပ်က္ၿပားေစေသာ ပဋိပကၡၿဖစ္ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား ကို အၾကမ္းအားၿဖင့္ ၂ပိုင္းခြဲၿခား၍ တင္ၿပလိုပါသည္။ ပထမပိုင္းမွာ အေရအခင္းၿဖစ္ရသည့္ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းမ်ား ႏွင့္ ဒုတိယပိုင္းမွာ ပဋိပကၡၿဖစ္ပြားရသည့္ မူလအေၾကာင္းခံမ်ားဟူ၍ တင္ၿပပါမည္။
(က)ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းမ်ား
ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းမ်ားတြင္ ေက်ာက္နီေမာ္ မုဒိန္းမွဳ ႏွင့္ေတာင္ကုတ္လူသတ္မွဳ ၿပစ္မွဳႏွစ္ခုကို တင္ၿပပါမည္။ ထိုၿပစ္မွုႏွစ္ခုကို ၿပစ္မွုဆိုင္ရာဥပေဒႏွင့္အညီ ရိုးရိုးသားသားအၿမင္ႏွင့္ေၿဖရွင္းအေရးယူရပါမည္။ ႏိုင္ငံေရး၊ဘာသာေရး လံွဳေဆာ္မွဳ မၿပဳလုပ္သင့္ပါ။ ယခုမု ဤၿပစ္မွုႏွစ္ခုကိုအရင္းတည္၍ အၿမတ္ထုတ္ခဲ့သူမ်ားရွိပါသည္။ ထိုအၿမတ္ထုတ္ခဲ့သူမ်ားမွာ
(က) လံုထိန္းတပ္ဖြဲ ့ႏွင့္ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္အခ်ိဳ ့
(ခ) ၿပန္ၾကာေရး၀န္ၾကီး႒ာ ႏွင့္
(ဂ)ႏိုင္ငံေရးပါတီႏွစ္ခုတို ့က ဘာသာေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရး အၿမတ္ထုတ္ခဲ့ၾကပါသည္။
(ခ) ၿပန္ၾကာေရး၀န္ၾကီး႒ာ ႏွင့္
(ဂ)ႏိုင္ငံေရးပါတီႏွစ္ခုတို ့က ဘာသာေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရး အၿမတ္ထုတ္ခဲ့ၾကပါသည္။
(၁) မုဒိန္းမွုက်ဴးလြန္သူတရားခံမ်ား
မုဒိန္းမွုက်ဴးလြန္သူဟု စြတ္စြဲခံရသူ တရားခံ(၃)ဦးရွိပါသည္။ စြတ္စြဲခံရသူအဆင့္တြင္ တရားခံ(၃)ဦးသည္အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားၿဖစ္ေၾကာင္း ၊ က်ဴးလြန္သူတရားခံ အစစ္မ်ားၿဖစ္ေၾကာင္း အၿပီးသတ္ဆံုးၿဖတ္ၿပီးသကဲ့သို ့ေၾကညာခ်က္ထုတ္ ၿပန္ခဲ့ပါသည္။ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာန၏ သတင္းစာမ်ားကလည္း ဤသို ့ထပ္ဆင့္သတင္း ထုတ္ၿပန္ခဲ့သလို ႏိုင္ငံေရး ပါတီၾကီး(၂)ခုကလည္း အလံမ်ားထူ၍ ပဋိပကၡမ်ားကို အမ်ိဳးသားေရး ေၾကြးေက်ာ္သံၿဖင့္ အၾကမ္းဖက္မွုမ်ားက်ဴးလြန္လာၾက ပါသည္။ စြတ္စြဲခံရသူ တရားခံ(၃)ဦးတြင္ အဓိကတရားခံၿဖစ္သူမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ မဟုတ္ပါ။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ေမြးစားမိဘမ်ားႏွစ္ပါးက ေမြးစားထားသည့္ ရခိုင္ေလးသာၿဖစ္သည္၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္လည္းေဆးမင္ေၾကာင္မ်ားထိုးထားပါ သည္။အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မွန္ခဲ့လွ်င္ ေဆးမင္ေၾကာင္ထိုးမည္မဟုတ္ပါ။ ေဆးမင္ေၾကာင္တြင္ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္ မ်ားထိုးထားပါသည္။ သို ့ေသာ္၄င္းအဓိက တရားခံသည္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ရဲအခ်ဳပ္တြင္အၿပီးသတ္ႏွဳတ္ပိတ္ခံလိုက္ရသည္ ဟုယံုၾကည္ပါသည္။ ရဲက ဆြဲၾကိဳးခ်ေသဆံုးသည္ဟု ေၾကညာပါသည္။ အခ်ဳပ္ခန္းအတြင္း အခ်ဳပ္သားမ်ား ၿပည့္က်ပ္ ၿပြတ္သိပ္ေသာအေနအထားတြင္ ဆြဲၾကိဳးခ်ေသႏိုင္ပါသလား။ ယုတၱိရွိပါသလား၊ ေမးခြန္းမ်ားစြာေပၚလာပါသည္။ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡကို မၿဖစ္မေနၿဖစ္ေစလိုပါသလား၊ ရဲအခ်ဳပ္တြင္ေပးသည့္ ၀န္ခံခ်က္၊ေၿဖာင့္ခ်က္သည္ ဘယ္အတိုင္း အတာအထိ ယံုၾကည္ရပါသလဲ၊ ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ မွန္ကန္ပါသလဲ၊ သန္လ်င္ေရနံခ်က္စက္ရံု ဗံုးခြဲမွု တရားခံမ်ား၏ ၀န္ခံခ်က္သည္ ကမာၻေက်ာ္ ၀န္ခံခ်က္ၾကီးအၿဖစ္ ေက်ာ္ၾကားေနဆဲပင္ရွိပါသည္။ ယခုအမႈတြင္ အမႈတြဲပါႏွစ္ဦးသည္လည္း တရားခံအစစ္မ်ားမဟုတ္ဘဲ သရက္သီးခူးထြက္သည့္ သာမန္ရြာသား (၂)ဦးသာၿဖစ္ေၾကာင္း ၾကားသိရပါသည္။
၄င္းတို ့၂ဦး ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ ့တြင္ၿပန္လည္စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။ NGO,INGO, သတင္းသမားမ်ားႏွင့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္မ်ားကိုလည္း တက္ေရာက္ နားေထာင္ ခြင့္ၿပဳသင့္ပါသည္။အေၾကာင္းမွာ ဤအမႈ၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ အလြန္အဖိုးထိုက္တန္သည့္ အခ်က္ အလက္မ်ားရွိသည္။ လွ်ိဳ ့၀ွက္ခ်က္မ်ား ရွိေနပါသည္။ တရားခံအစစ္မ်ား ဒုနဲ ့ေဒးနဲ ့ရွိသည္။ မုဒိန္းမႈက်ဴးလြန္ရန္စီစဥ္သည့္ အဖြဲ ့၊က်ဴးလြန္သည့္အဖြဲ ့၊ ၀ါဒၿဖန္ ့သည့္အဖြဲ ့၊လူမ်ိဳးေရး၊ဘာသာေရး ပဋိပကၡမ်ားဖန္တီးသည့္ အဖြဲ ့၀င္မ်ားရွိသည္။ ဤအမႈကို အမႈ ့မွန္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ဖြဲ ့စည္းေပးသည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေအာင္ၿမင္စြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ သို ့မဟုတ္ပါကယခုၿဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡ၏အေၾကာင္းရင္းကို မည္သို ့မွ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။
ဤမုဒိန္းမႈမတိုင္မီ ၿဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ဂ်ပန္အမ်ိဳးသမီး မုဒိန္းမႈႏွင့္စပ္လ်င္း၍ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ၿငိမ္ေရးႏွင့္ေအးခ်မ္းေရး ကိုမည္သို ့မွ် မထိခိုက္ခဲ့ပါ၊ ၿမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ၿဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၿခားမုဒိန္းမႈမ်ား ၿဖစ္ပြားဆဲ မုဒိန္းမႈမ်ားလည္း တည္ၿငိမ္ေရးႏွင့္ေအးခ်မ္းေရးကို မထိခိုက္ခဲ့ပါ။ ယခုၿဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ၿပည္နယ္ပဋိပကၡမ်ိဳး မၿဖစ္ေပၚခဲ့ပါ။ မၿဖစ္ေပၚေစရန္ လည္း ၿပည္သူ ့ရဲမ်ားအပါအ၀င္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေအာင္ၿမင္စြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ဤမုဒိန္းအမႈကို ရန္ကုန္တြင္ၿပန္လည္စစ္ေဆး၍ အမႈမွန္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ရခိုင္ၿပည္အနာဂတ္တြင္ ပဋိပကၡမ်ား အလွ်င္း မေပၚေပါက္ေစရန္ စီမံခ်က္မ်ား ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ဟု အေလးအနက္အၾကံၿပဳတင္ၿပအပ္ပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့တြင္ၿပန္လည္စစ္ေဆးေဆးပါရန္ အၾကံၿပဳအပ္ပါသည္။
(၂) ရဲအခ်ဳပ္တြင္ ဆြဲၾကိဳးခ်ေသဆံုးမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ ့ငယ္ဖြဲ ့၍ေဖာ္ထုတ္ရန္။
ေသဆံုးသူတရားခံ၏ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ဒဏ္ရာမ်ိဳးစံုရွိသည္၊ ညွင္းပန္းႏိွပ္စက္မႈဒဏ္ရာမ်ိဳးစံုခံရသည္။ ေသေလာက္သည့္ ဒဏ္ရာမ်ားရွိသည္။ ႏွဳတ္ပိတ္သည္၊ အဖြဲ ့အစည္းၿဖင့္ အုပ္စုဖြဲ ့၍ ႏွဳတ္ပိတ္ခဲ့သည္။ စသည္ စသည့္ၿဖင့္ ယံုၾကည္ရန္ အၿခားအေၾကာင္းမ်ားစြာလည္းရွိပါသည္။ ဤေသဆံုးမႈကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္လွ်င္ ေသဆံုးသူသည္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ မဟုတ္ေၾကာင္းသိရပါမည္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ဟု သတင္းထြက္ရၿခင္းမွာ ဘာသာေရး၊လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡ ဖန္တီးလို၍ၿဖစ္သည္။ ပဋိပကၡဖန္တီးသူမ်ားတြင္ အဖြဲ ့အစည္းမ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္းသိရပါမည္။ အမႈမွန္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ မွသာ အနာဂတ္တြင္ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡမ်ား မေပၚေပါက္ရန္ စီမံႏိုင္ပါမည္။
ရဲတပ္ဖြဲ ့၀င္မ်ားတြင္ ရခိုင္ရဲတပ္ဖြဲ ့မ်ားအၿပင္ ခရစ္ယာန္ရဲတပ္ဖြဲ ့၀င္မ်ား၊ ဟိႏၵဴရဲတပ္ဖြဲ ့၀င္မ်ားစသည္ၿဖင့္ မတူကြဲၿပားသူမ်ားရွိပါသလား ၊၄င္းမတူကြဲၿပားသူအားလံုးကို စစ္ေဆးရန္လိုပါသည္။ ဤအမႈတြင္မတူကြဲၿပားသည့္အသံမ်ား ကိုစိတ္ရွည္သည္းခံစြာ နားေထာင္ရန္လိုအပ္ပါသည္၊ အုပ္စုတစ္ခုတည္း၏ အသံတစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ နားေထာင္ရန္မသင့္ အုပ္စုဖြဲ ့၍ က်ဴးလြန္သည္မ်ိဳးကို ေဖာ္ထုတ္ရန္ ပို၍ ပို၍ အေရးၾကီးပါသည္။
အကယ္၍ ေသဆံုးသူ၏ခႏၶာကိုယ္ေပၚတြင္ ေဆးမင္ေၾကာင္မ်ား၊ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္မ်ား ထိုးထားသည္ကို ေဖၚထုတ္ႏိုင္လွ်င္ တရားခံက တရားလို၊ တရားလိုက တရားခံ ေၿပာင္းၿပန္ၿဖစ္သြားႏိုင္ပါသည္။အေမရိကန္ သမၼတၾကီး အီဘရာဟင္(မ္)လင္းကြန္း လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ လူသတ္မႈၾကီးတြင္ တရားခံက၊တရားလိုအၿဖစ္ေၿပာင္း သြားၿပီး၊ တရားလိုက တရားခံအစစ္ၿဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ရပါသည္။လကြယ္ညႏွင့္ လၿပည့္ညခြဲၿခားေပၚလြင္ေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ရံုၿဖင့္ အမႈၾကီးတစ္ခုလံုး ေၿပာင္းၿပန္ၿဖစ္သြားခဲ့ရပါသည္။ ယခု ဆြဲၾကိဳးခ်ေသခဲ့သူ၏ ခႏၶာကိုယ္ကိုစစ္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ရံုၿဖင့္ အမႈၾကီးတစ္ခုလံုး ေၿပာင္းၿပန္ၿဖစ္သြားႏိုင္ပါသည္။
အကယ္၍ ေသဆံုးသူ၏ခႏၶာကိုယ္ေပၚတြင္ ေဆးမင္ေၾကာင္မ်ား၊ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္မ်ား ထိုးထားသည္ကို ေဖၚထုတ္ႏိုင္လွ်င္ တရားခံက တရားလို၊ တရားလိုက တရားခံ ေၿပာင္းၿပန္ၿဖစ္သြားႏိုင္ပါသည္။အေမရိကန္ သမၼတၾကီး အီဘရာဟင္(မ္)လင္းကြန္း လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ လူသတ္မႈၾကီးတြင္ တရားခံက၊တရားလိုအၿဖစ္ေၿပာင္း သြားၿပီး၊ တရားလိုက တရားခံအစစ္ၿဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ရပါသည္။လကြယ္ညႏွင့္ လၿပည့္ညခြဲၿခားေပၚလြင္ေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ရံုၿဖင့္ အမႈၾကီးတစ္ခုလံုး ေၿပာင္းၿပန္ၿဖစ္သြားခဲ့ရပါသည္။ ယခု ဆြဲၾကိဳးခ်ေသခဲ့သူ၏ ခႏၶာကိုယ္ကိုစစ္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ရံုၿဖင့္ အမႈၾကီးတစ္ခုလံုး ေၿပာင္းၿပန္ၿဖစ္သြားႏိုင္ပါသည္။
(၃) သရက္သီးခူးထြက္သူ တရားခံအတု ၂ ဦး
မုဒိန္းမႈၿဖင့္ အၿပစ္ေပးခံရသူ က်န္ႏွစ္ဦးသည္ ရြာအၿပင္သို ့သရက္သီးခူးထြက္ၾကသူမ်ားၿဖစ္သည္။ မုဒိန္းမႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားမဟုတ္၊ ေတြ ့ရာလူကို ဖမ္း၍ တရားခံလုပ္ပါသလား၊သန္လ်င္ ဗံုးခြဲမႈတြင္ တရားခံအတုမ်ား ေသဒဏ္ေပးခံ ရပါသည္။ ေနာက္မွ တရားခံအစစ္မ်ား ေပၚခဲ့ပါသည္။ ယခုအမႈသည္ ၿပည္ေထာင္စုဖြား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တစ္ရပ္လံုး သိကၡာခ်ခံရေသာ အမႈၾကီးၿဖစ္သည္။ ဘာသားေရးအသြင္ေဆာင္ေသာ အေရးအခင္းၾကီး [ပဋိပကၡ]ၾကီးၿဖစ္ခဲ့သည္။ အၿပစ္မရွိေသာ ၿပည္သူအမ်ားအၿပား [လူ ၁၀၀၀ ေက်ာ္] ေသခဲ့ရသည္။ အိမ္ေၿခ [၁၀၀၀၀] နီးပါးပ်က္စီးခဲ့ရသည္။ ဘာသာေရးအေဆာက္အဦးမ်ား မီးရိႈ ့ဖ်က္စီးခံခဲ့ရသည္။အေမြဆိုးအၿဖစ္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈ၊ ဘာသာေရးမႈန္းတီးမႈ က်န္ရစ္ခဲ့ပါသည္။
ထိုေၾကာင့္ ၿပည္ေထာင္စုဖြားအစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားအေနၿဖင့္ အမႈစစ္ေဆးပံုကို သေဘာမက်ႏိုင္ပါ။ တစ္ပတ္အတြင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္စစ္ေဆး၍ အမိန္ ့ခ်ခဲ့ပါသည္။အလြန္ၾကီးမားေသာ၊ ၿပည္သူအမ်ားဒုကၡေရာက္ခဲ့ေသာ၊ ေသဆံုး ပ်က္စီးခဲ့ရေသာ ၿပစ္မႈၾကီးကို ရဲအလိုက် အၿပစ္မေပးထိုက္ပါ။ အမႈမွန္ေပၚေပါက္ေပါက္ေစရန္၊ တရားခံအစစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ရန္ ၊ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ လြယ္လြယ္နဲ ့ေဖ်ာက္ဖ်က္မခံႏိုင္ပါ၊ ၿပည္သူတစ္ရပ္လံုးမွ အမႈမွန္ကို သိလိုၾကပါသည္။ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာတြင္လည္း ၾကီးၾကီးမားမား၊ အမည္းစက္စြန္းထင္ၿပီးၿဖစ္သည္။အနာဂတ္တြင္လည္း တစၧေၿခာက္ခံရႏိုင္ပါသည္။ထို ့ေၾကာင့္ေပါ့ေပါ့စစ သေဘာမထားႏိုင္ပါ။အနာဂတ္ပဋိပကၡမ်ား မေပၚေစရန္အေလးအနက္ ထား၍ ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ေဆာင္ရြက္ရမည့္ကိစၥမ်ားစြာ ရွိပါသည္။ သို ့ေသာ္ ဤအမႈကို ဤအတိုင္းအေလးအနက္မထား ဘဲခ်န္လွပ္ခဲ့လွ်င္ ထိေရာက္မႈ အလြန္နည္းပါလိမ့္မည္။ ထို ့ေၾကာင့္စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မတီမွ ဤရာဇ၀တ္မႈၾကီးကို ၿပီးခဲ့ၿပီ ဟုသေဘာမထားသင့္ပါ။ မိမိတို ့၏ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး လုပ္ငန္းစဥ္အားလံုး ေအာင္ၿမင္မႈရေစရန္၊ ဤရာဇ၀တ္မႈၾကီး အမႈမွန္ေပၚေပါက္ေရးသည္ အခရာက်ပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္အဆင့္မေက်ာ္ပါႏွင့္၊ အနာဂတ္တြင္ ပဋိပကၡမ်ား ထပ္မံ မေပၚေပါက္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ အၾကံၿပဳရပါသည္။
(၄) ရခိုင္ပဋိပကၡၾကီးသည္ တိုက္ဆိုင္မႈလား ဖန္တီးမႈလား။
ဤပဋိပကၡၾကီးၿဖစ္ပြားစဥ္က အင္တာဗ်ဴးမ်ား၊သတင္းထုတ္ၿပန္ခ်က္မ်ား၊ ေၾကညာလႊာမ်ား၊စသည္ၿဖင့္ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးၿဖင့္ လႈံ ့ေဆာ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ဤသို ့ လႈံ ့ေဆာ္ရာတြင္လည္း အမ်ိဳးသားေရးအၿမင္ၿဖင့္၊လံႈ ့ေဆာ္ရသည္ဟု ေၾကြးေၾကာ္ၾကပါသည္။ တရားဥပေဒႏွင့္ညီေသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို ကၽြန္ေတာ္မ်ား လက္ခံပါသည္။ တရားဥပေဒကို ရံႈးနိမ့္ေစေသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို လံုး၀လက္မခံပါ။ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ သည္တရားဥပေဒအထက္တြင္ မရွိသင့္ပါ။မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္မ်ား မရွိသင့္ပါ။ ဟစ္တလာ၊ မူဆိုလိုနီ၊ မိလိုစီဗစ္ ၊ ရာဒိုဗန္ကာရာဇစ္ စသည္တို ့သည္ အမ်ိဳးသားေရးေၾကြးေၾကာ္သံၿဖင့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားစြာကို က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္မ်ားၿဖစ္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ရခိုင္ပဋိကၡတြင္ အဖြဲ ့စည္းမ်ားကလည္း ေၾကညာခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳး ထုတ္ခဲ့ၾကပါသည္။ မီးေလာင္ေနစဥ္ မီးၿငိွမ္းရမည့္အစား၊ ဓာတ္ဆီေလာင္းခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုသို ့ ဓာတ္ဆီေလာင္းခဲ့သည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား၊ စာေစာင္မ်ား၊ အင္တာဗ်ဴးမ်ား၊အေထာက္အထားအၿပည့္အစံုကို ရႏိုင္သမွ် စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္မွ စုေဆာင္းပါရန္ အၾကံၿပဳအပ္ပါသည္။ သို ့မွသာလွ်င္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္၏ လုပ္ငန္းၿပည့္စံု၊ မွန္ကန္စြာ ေအာင္ၿမင္မႈ အၿပည့္အ၀ရမည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ ဤစာရြက္စာတမ္းမ်ားကို မ်က္ကြယ္ၿပဳမည္ဆိုလွ်င္ ဆင္ကန္းေတာတိုး ခရီးမေပါက္ၿဖစ္ႏိုင္ပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္မ်ားအေနၿဖင့္ ဤပဋိပကၡၾကီးသည္ တိုက္ဆိုင္မႈသက္သက္မဟုတ္
(က) လံုထိန္းတပ္ဖြဲ ့ႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္အခ်ိဳ့
(ခ) ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး႒ာန ႏွင့္
(ဂ)ႏိုင္ငံေရးပါတီႏွစ္ခု တို ့က တက္တက္ၾကြၾကြ ဖန္တီးခဲ့သည္ဟု သံုးသပ္မိပါသည္။
(၅) ၁၀ေလာင္းၿပိဳင္လူသတ္မႈ
ဤလူသတ္မႈၾကီးကိုအုပ္စုဖြဲ ့၍ လူ၃၀၀ခန္ ့ရွိေသာ အုပ္စုၾကီးက က်ဴးလြန္ခဲ့ၿခင္းၿဖစ္သည္။ ၿပစ္မႈမက်ဴးလြန္မီ ၾကိဳတင္၍ လူစုခဲ့ၾကသည္။ ပါတီအလံေထာင္၍ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားၿဖင့္၊ လူစုလူေ၀းလုပ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုလူစုလူေ၀းတြင္ ရဲမ်ား၊ ေဒသခံအာဏာပိုင္မ်ား ပါ၀င္ခဲ့ပါသည္။ အကယ္၍ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ရန္၊ လူစုလူေ၀းလုပ္လွ်င္ ၃ေယာက္၊ ၄ေယာက္ စု၍ ေအာ္ရံုၿဖင့္ ရဲမ်ား၊ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ရွိသူမ်ား ခ်က္ခ်င္းေရာက္၊ခ်က္ခ်င္းဖမ္း၊ခ်က္ခ်င္းမိ၊ခ်က္ခ်င္းအခ်ဳပ္ပို ့။ ထိုသို ့မမိလွ်င္လည္း ညဖက္အိမ္တိုင္ရာေရာက္ သြားဖမ္းၾကမည္၊လြတ္လမ္းမရွိ။ ယခုမူ တရားခံ ၁ ေယာက္မွ်မမိ၊ ၁ေယာက္မွ်မသိ၊ သက္ေသလည္းမရွိ၊ အမႈလည္းမေပၚ ၊ အားလံုးဇာတ္တူမ်ား ၿဖစ္ေနပါသလား။ အုပ္စုၾကီးၾကီးက က်ဴးလြန္သည့္ အမႈၾကီးၿဖစ္ေနပါသလား၊ အာဏာပိုင္းမ်ားက်ယ္က်ယ္ၿပန္ ့ၿပန္ ့ပါ၀င္ေနပါသလား၊အမႈမွန္ေဖာ္လိုသူမ်ား သက္ေသမ်ား အေပၚတြင္ၾကီးမားေသာ ဖိအားမ်ားရွိေနပါသလား၊ တရားဥပေဒ ဘက္ေတာ္သားမ်ား အတြက္ လံုၿခံဳမူကင္းမဲ့ ေနပါသလား၊ ယခုဖြဲ ့စည္းသည့္စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္မ်ား၊ ေတာင္ကုတ္သို ့သြား၍ အမႈမွန္ေဖာ္ထုတ္ရန္လိုအပ္ပါ သလား၊ အကယ္၍ အမႈမွန္မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္လွ်င္ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွန္လည္း မေပၚႏိုင္ပါ။ ကလိမ္ေစ့ၿငမ္းဆင္ အစီရင္ခံစာမွ်ေလာက္သာ ထြက္ႏိုင္ပါမည္။ အနာဂတ္ ပဋိပကၡမ်ားကို ဟန္ ့တားရန္ အသံုး၀င္မည္ မဟုတ္။
ဤ ၁၀ ေလာင္းၿပိဳင္လူသတ္မႈ တရားခံမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္လွ်င္ တရားခံတစ္ပံုၾကီး ထြက္လာပါမည္။ ၄င္းအုပ္စုၾကီးက ဤပဋိပကၡၾကီးကို စနစ္တက် ေဒသအသီးသီးသို ့ ၿပန္ ့ပြားေအာင္ လုပ္ခဲ့ပါသလား၊ အဖြဲ ့ခြဲ မ်ားဖြဲ ့၍ ေဒသအသီးသီးသို ့ တာ၀န္ေပးေစလႊတ္၍ ပဋိပကၡမ်ားတြင္ ဦးေဆာင္ခဲ့ပါသလား၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့သို ့ပင္လွ်င္ ပဋိပကၡဖန္တီးရန္ အဖြဲ ့ခြဲမ်ား ေစလႊတ္ခဲ့ပါသလား၊ စသည္စသည္ၿဖင့္ အေရးၾကီးသည့္ သက္ေသခံခ်က္မ်ား ဤေတာင္ကုတ္လူသတ္မႈတြင္ ေပၚေပါက္ ႏိုင္ပါသည္။ ရခိုင္ၿပည္နယ္တစ္ခုလံုးနီးပါး ကူးဆက္ခဲ့ရသည့္အေၾကာင္းအရင္းမ်ား ဤလူသတ္မႈတြင္ ရွိေနပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ဤပဋိပကၡၾကီးကို ဦးေဆာင္က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားက ေတာင္ကုတ္လူသတ္မႈၾကီးကို ၀ိုင္း၀န္း၍ ဖံုးကြယ္ၾကမည္၊ ဖိအားေပးၾကမည္၊ အင္အားသံုးကာကြယ္ၾကမည္။ ထို ့သို ့ကာကြယ္ရန္ အမ်ိဳးသားေရးတာ၀န္ဟုလြဲမွား သည့္အၿမင္ၿဖင့္ သက္စြန္ ့ၾကိဳးပမ္း အားထုတ္ၾကမည္ၿဖစ္သည္။ သို ့မွသာ ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ ၿဖစ္စဥ္ၾကီးတစ္ခုလံုး၏ အေၾကာင္းအရင္းကို ဖံုးကြယ္ႏိုင္ပါမည္။ဤ အမႈၾကီးကို အမွန္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္လွ်င္ ပဋိပကၡၾကီး တစ္ခုလံုး၏ ၿဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မည္ၿဖစ္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္အမႈမွန္ေပၚရန္အတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္မွ ေဖာ္ထုတ္ရန္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ ေတာင္ကုတ္လူသတ္မႈအတြက္ ယခင္ကေကာ္မရွင္ ရွိခဲ့ၿပီးၿဖစ္၍ ယခု စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္မွ ထပ္မံစံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ မလို ဟုသံုးသပ္လွ်င္ အမွားၾကီးမွားလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။
အနာဂတ္ ပဋိပကၡ တားဆီးေရးအတြက္လည္းၾကီးမားေသာဆံုးရူံး မႈၾကီးတစ္ရပ္ဟု မွတ္ယူရပါမည္။ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားအား ၊ အားေပးသည့္မွားယြင္းမႈဟု မွတ္ယူရပါမည္။ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား ပို၍အတင့္ရဲလာမည္ ကို စိုးရိမ္ရပါသည္။ ဤကိစၥကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီၾကီးကလည္း၊ ဟစ္တလာ၏ နာဇီပါတီကဲ့သို ့အင္အား အဆမတန္ ၾကီးမားလာပါလိမ့္မည္။ ယခုပင္လွ်င္ ေတာင္ကုတ္NLD ခ်ိနဲ ့သြားၿပီဟုသိရပါသည္။ ထိုနာဇီပါတီၾကီးသည္ ရခိုင္ၿပည္နယ္ တစ္ခုလံုးတြင္ အင္အားအဆမတန္ ၾကီးထြားေနၿပီ ၿဖစ္သည္။၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီကထက္ မ်ားစြာ အင္အားေတာင့္တင္းလာၿပီၿဖစ္သည္။ ရခိုင္ၿပည္နယ္ရွိ အၿခားပါတီမ်ား အင္အားခ်ိနဲ ့သြားၿပီၿဖစ္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ေတာင္ကုတ္ လူသတ္မႈၾကီးသည္၊ ႏိုင္ငံေရးအၿမတ္ထုတ္ပါတီၾကီး၏ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ တိုက္ရုိုက္ဆက္ႏြယ္မႈ ရွိသည္။ တစ္ခ်ိန္တြင္ အင္အားၾကီးေသာ နာဇီပါတီၾကီး အၿဖစ္ အေသအၿခာေတြ ့ရမည္ၿဖစ္သည္။ အမႈမွန္ေပၚေပါက္ေရးသည္ ကာယကံရွင္မ်ားအတြက္သာမက တစ္တိုင္းၿပည္လံုးအတြက္ ေသေရးရွင္ေရးတမွ် အေရးၾကီးပါသည္။ စံုးစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ အေနၿဖင့္ အမ်ိဳးသားအၿမင္ၿဖင့္ အမႈမွန္ကို ေဖာ္ထုတ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ တရားဥပေဒကို ရႈံးနိမ့္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီရွိပါသည္။ ၎ပုဂၢိဳလ္မ်ား သည္ ၎တို ့၏ က်ဥ္းေၿမာင္းေသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို တရားဥပေဒ၏အထက္တြင္ ေနရာေပးလိုၾကပါသည္။
တစ္ခ်ိန္တြင္ ၎တို ့ပါတီၾကီး မဟာမိတ္ၾကီးအၿဖစ္ ေရာက္လာၿပီး ၊ထိန္းမရ သိမ္းမရ ၊ အေၿခအေန ေရာက္မွဆိုလွ်င္ အခ်ိန္သိပ္ေနာက္က် သြားပါလိမ့္မည္ ၿဖစ္ၿပီး နာဇီပါတီၾကီးလို အေၿခအေနမ်ိဳးေရာက္မွဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံအတြက္မ်ားစြာ နစ္နာသြားႏိုင္ပါမည္။ ထို ့ေၾကာင့္ေတာင္ကုတ္ ၁၀ ေလာင္းၿပိဳင္ လူသတ္မႈၾကီးသည္ ရိုးရိုးသာမန္လူသတ္မႈၾကီး မဟုတ္ပါ။ ကၽြႏ္ုပ္တို ့တစ္ႏိုင္ငံလံုး၏ အနာဂတ္ကိုေၿခာက္လွန္ ့ေနေသာ လူသတ္မႈၾကီးၿဖစ္ပါသည္။ ေပါ့ေပါ့ဆဆ သေဘာမထား ေစလိုပါ၊ လူၾကီးမင္းမ်ားလည္း နားလည္သေဘာေပါက္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ ေန ့ခင္းေၾကာင္ေတာင္ လူပံုအလည္က်ဴးလြန္သည့္ ၁၀ေလာင္းၿပိဳင္တရားခံမမိ၊ လူကြယ္ရာက်ဴးလြန္ သည့္ မုဒိန္းမႈတရားခံ၃ဦး ခ်က္ခ်င္းမိသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ဟာသေၿပာေနၿခင္းမဟုတ္ပါ။ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၊ၿပည့္သူ ့ရဲတပ္ဖြဲ ့ အပါအ၀င္ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ရွိသူမ်ား၏ အဆင့္အတန္းကို၊ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးထိခိုက္မႈ ရွိေၾကာင္းေထာက္ၿပၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဤကိစၥကို စာရွည္မည္စိုး၍ ၊ဤမွ်ႏွင့္သာ အဆံုးသတ္လိုပါသည္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အေနၿဖင့္၊ ဤေတာင္ကုတ္ လူသတ္မႈၾကီးကို ပဋိပကၡၿဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားအနက္ အေရးၾကီးသည့္ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုၿဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူလ်က္ အေလးအနက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
Monday, October 1, 2012
ကြ်န္ေတာ္ ကုလားပါ
photo-Google
ဒီေန႔မွ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က စျပီးမိတ္ဆက္ေပးလို႔ စျပီးခင္လာတဲ့ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က ေမးပါတယ္
“အင္း ဟုတ္တယ္ ကြ်န္ေတာ္ ကုလားပါ”
ကြ်န္ေတာ့္ အေတြးေတြ ရႈပ္ရွက္ခက္သြားရာကေန တည္ျငိမ္ေအာင္လုပ္ျပီး ေနာက္ဆံုးအေျဖတစ္ခုထုတ္ျပီး ျငိမ္သက္စြာနဲ႔ေျပာလိုက္တာပါ
“ကုလားလို႔ ေျပာရင္ မမွားပါဘူးဗ်ာ”
“ေအာ္ အစ္ကိုက အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ေပါ့”
သူ႔ဆီက ေအးစက္သြားတဲ့ေလသံနဲ႔ နံရံတစ္ခုၾကားကေန မသဲမကြဲေလသံလိုမ်ိဳးနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ၾကားလိုက္ရတာပါ
“မဟုတ္ပါဘူး ကြ်န္ေတာ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ပါ”
ကြ်န္ေတာ္ ဒီစကားကို သူ႔မ်က္ႏွာကေန ခပ္လႊဲလႊဲလုပ္ျပီးေျပာလိုက္ပါတယ္
ကြ်န္ေတာ့္လိပ္ျပာ ကြ်န္ေတာ္မလံုလို႔မဟုတ္ပါ သူ႔ရဲ့ မယံုသကၤာ အကဲခတ္တဲ့ အၾကည့္ေတြနဲ႔ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ့ ရုပ္သြင္ေပၚကေန အေျဖရွာတဲ့ သူ႔ရဲ့ မ်က္လံုးေတြကို ဘယ္လိုမွ မတုန္႔ျပန္ခ်င္လို႔ပါ
“ဟင္ဒါဆို ဘာလို႔ ကုလားလို႔ အစ္ကိုေျပာရတာလဲ အစ္ကိုက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ပဲဟာကို”
သူ႔ရဲ့ ေ၀ခြဲမရ စိတ္ရႈပ္ေထြးသြားတဲ့ သူ႔ရဲ့အေမးကို ကြ်န္ေတာ္ သူ႔မ်က္လံုးကို ေစ့ေစ့ၾကည့္ျပီး တစ္ခြန္းတည္းေျပာလိုက္ပါတယ္
” ငါ့ကို ငယ္ငယ္ ကတည္းက ကုလားလို႔ အစ ခံရတယ္။ ငါ့မိဘက ရွမ္းပါ။ ဒါေပမယ့္ မင္းသိလား ငါ့မွာ ေသြးကင္ဆာ ငယ္ငယ္ကတည္းက ရွိေနတာ။ ငါ့ မ်က္ကြင္းေတြက မင္းတို႔ေျပာသလို ကုလားမ်က္ဆံေၾကာင္ပဲ။ အခ်ိန္တိုင္း မည္းေနတယ္။ ငါ့ေရာဂါအတြက္ ငါ အားတင္းေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ မင္းတို႔ေတြဆီက ကုလား ကုလား နဲ႔ သေရာ္တဲ့အသံပဲ ၾကားရတယ္ ငါ့ကို အဲ့လို ေလွာင္ေျပာင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ငါနဲ႔ ဘ၀တူ ကုလားဆိုတဲ့လူေတြက ငါ့ကို မေလွာင္ေျပာင္ခဲ့ဖူးဘူး။ ငါ မရွင္းျပခ်င္ေတာ့ဘူးကြာ။ ငါက မၾကာခင္ ေသေတာ့မယ့္လူ။ ကုလားဆိုတဲ့ ကင္ပြန္းတပ္ျပီးေမြးလာတယ္ ကုလား အျဖစ္နဲ႔ပဲ ေသေတာ့မယ္။
ဒါေပမယ့္ကြာ မေသခင္ ကုလားလို႔ အေခၚခံရျပီး အႏွိမ္ခံရတဲ့ လူေတြအတြက္ ငါ တစ္ခုခုေတာ့ လုပ္သြားမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ လူဆိုတာ ကိုထိမွ နာမွန္းသိတာ။ ငါ့ ဘ၀တေလွ်ာက္လံုးမွာ ကုလားမဟုတ္ခ်င္လို႔ မိတ္ကပ္ေတြ လိမ္းရ မ်က္မွန္တပ္ရ ဦးထုပ္ေဆာင္းရ နဲ႔ တရားပြဲေတြမွာ ပိတ္ျဖဴ၀တ္ျပီး ပါရနဲ႔။ ဒါေပမယ့္ မင္းသိလား။ အဲ့ဒီတုန္းက ငါကို ေဒါင္းေယာင္ေဆာင္တဲ့ က်ီးအျဖစ္ ျပံဳးစိစိနဲ႔ အၾကည့္ခံ၇တယ္။ ငါ ကုလား မျဖစ္ဖို႔ မၾကိဳးစားခ်င္ေတာ့ဘူးကြာ။ ငါ ေမြးလာကတည္းက ကုလားရုပ္နဲ႔။ တကယ္ေတာ့ ငါ့ကိုငါလဲသိပါတယ္ ငါဟာ ကုလားပါ။ ေအး ငါမေသ ခင္ေတာ့ ငါ့လို ကုလားအေခၚခံရသူေတြဘက္က အခြင့္အေရးတစ္ခု ရေအာင္ ေတာင္းဆိုသြားမယ္။ မင္းလဲ ငါ့ကို ကုလားလို႔ပဲ ဆက္ေခၚပါ။ ငါေက်နပ္ပါတယ္။ ဒီ စည္းက ငါျခားတာမဟုတ္ပါဘူး မင္း ပဲ ျခားခဲ့တဲ့ စည္းပါ မင္း နဲ႔ငါ့ၾကား မင္း ကိုယ္တိုင္ပဲ ျခားခဲ့တဲ့ စည္းပါ”
ကြ်န္ေတာ့္ရဲ့ က်လုဆဲဆဲ မ်က္ရည္မ်ားကို အားတင္းထိမ္းရင္း သူ႔ကို ေျပာလိုက္တာပါ
“ဟုတ္ပါတယ္ ကြ်န္ေတာ္ ကုလားပါ ကြ်န္ေတာ္ ကုလားပါဗ်ာ”
ဤ ပိုစ္ေရးသားသူ Shiro Mura ထံမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံျပီး M-Media တြင္ တင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
http://news.mmsy.info/news/
မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
Subscribe to:
Posts (Atom)